Tjeenk Willink kritiseert marktdenken overheid
Marktdenken en privatiseringen hebben er de afgelopen jaren toe geleid dat de overheid de burger in de rol van klant heeft gedwongen. En een burger die klant is, denkt moeilijker aan het algemeen belang van de samenleving.
Falen
Dat betoogde vicepresident Herman Tjeenk Willink van de Raad van State woensdag in een toelichting op het jaarverslag van de Raad. Belangrijkste conclusie daarin is dat de politiek de belangen van de burger uit het oog heeft verloren bij alle plannen voor markwerking en verzelfstandigingen in bijvoorbeeld de zorg en het notariaat. ‘Het falen van de markt was ook gedeeltelijk het falen van de Staat', aldus Tjeenk Willink.
Failliete visie
De Staat ging zich volgens hem steeds meer als een bedrijf gedragen en dus werd de burger een consument. 'Die visie is failliet', aldus Tjeenk Willink, mede omdat het consumentengedrag van de burger moeilijk samenging met het algemeen belang.
Debat
SP-leider Agnes Kant wil naar aanleiding van de conclusies van Tjeenk Willink een debat met premier Jan Peter Balkenende over de gevolgen van het marktdenken in Nederland. Kant is het ‘hartgrondig eens' met de kritische woorden van de vicepresident van de Raad van State.
Publieke dingen
In een reactie op het jaarverslag van de Raad van State en de toelichting van Tjeenk Willink zei Kant: ‘De vermarkting van de publieke sector ondermijnt de publieke belangen. Dat zie je overal. Je ziet het in de zorg, in het streekvervoer en vul het zelf verder maar in. De belangrijkste constatering is dat het niet gaat om het falen van de markt, maar om het falen van de overheid. Publieke dingen moet je niet uit handen geven'.
Nuts
De SP pleitte eerder al voor een parlementair onderzoek naar marktwerking. Tegen de verkoop van energiebedrijven als NUON en Essent voeren de socialisten actie onder de slogan 'Ze zijn nuts'.
Voorbeeld 2: Bouwers (projectontwikkelaars) mogen afwijkend van de bouwregelgeving bouwen, mits gelijkwaardige veiligheid wordt aangetoond. Dit wordt met computersimulaties gedaan (met kan immers niet het ontwerp aan een brand blootstellen). De (meeste) ambtenaren van Bouw en Woningtoezicht en brandweer zijn echter niet in staat om de computersimulaties voldoende op hun waarde te beoordelen.