Mogelijk onterechte staatssteun Amersfoort Vathorst

De gemeente Amersfoort heeft mogelijk onterechte staatssteun gegeven aan het PPS-project Vathorst. Gemeenteraadaccountant Deloitte erkent het risico en adviseert de gemeente zich hierop nader te beraden. Het college neemt dit advies over.

Onevenredige risicoverdeling

Fractievoorzitter Hans van Wegen van de Burger Partij Amersfoort (BPA) stelde in september al vragen over mogelijke onterechte staatssteun in de PPS-constructie Vathorst. Hij vond de antwoorden hierop “nietszeggend”. Volgens zijn informatie is al sprake van onterechte staatssteun bij PPS-constructies bij onevenredige risicoverdeling, waaronder ook gemeentelijke garantstellingen vallen. Daar is in dit geval duidelijk sprake van, concludeert hij, aangezien de gemeente opdraait voor alle verliezen boven de 10 miljoen euro en alleen de gemeente garant staat voor deze lening voor maximaal 175 miljoen. Ook is het aandeel sociale woningbouw volgens hem te laag voor geoorloofde staatssteun. ‘Het gaat om ongeveer 30 woningen per jaar.’

Accountant kan risico niet inschatten

Van Wegen maakt zich grote zorgen vanwege opmerkingen van gemeenteraadaccountant Deloitte in de raadsinformatiebrief over de jaarrekening 2013. Volgens Deloitte hangt de vraag of de afspraken met commerciële partijen in strijd zijn met verscherpte regels rond staatssteun af van meerdere factoren, zoals de totstandkoming van de Grond- en Exploitatieovereenkomst 1998 (bij de start van PPS Vathorst), inbreng van gronden en grondposities en “allerlei andere factoren”. Er ligt hier een risico waarvan de accountant niet kan inschatten hoe groot het is. Deloitte adviseert de gemeente zich hierop nader te beraden. Dat advies neemt het college over.

Financiële positie Amersfoort aandachtspunt

De accountant concludeert ook dat de financiële positie van de gemeente Amersfoort over het geheel gezien een aandachtspunt blijft. Dit komt met name door lage reserves en de boekwaarde van de grondexploitatie. Wel is het weerstandsvermogen verbeterd. Dit ligt nu 7 miljoen boven de interne norm. De gemeente onderschrijft van harte dat waakzaamheid geboden blijft en zegt de financiële teugels niet te laten vieren. Er is al een set ijkpunten samengesteld op basis waarvan de (samenstelling van de) financiële positie valt te volgen.

Zoek risico uit

Deloitte kan vanwege de geheimhoudingsplicht weinig zeggen over het accountantsverslag, maar bevestigt dat het de gemeente vraagt het mogelijke risico op onterechte staatssteun uit te zoeken. Daarnaast moet de gemeente haar financiële positie ook in het licht van toekomstige financiële opgaven, zoals de decentralisaties, en de begroting van 2015 in de gaten houden.

Paal boven water

De gemeente Amersfoort kon woensdag nog geen antwoord geven op nadere vragen over de opmerkingen van de accountant. Wel werd de jaarrekening 2013 dinsdagavond in een commissievergadering besproken. Van Wegen kon hier niet bij aanwezig zijn, maar vroeg een nieuwe vergadering aan, toen hij hoorde dat er slecht 20 minuten voor de jaarrekening was uitgetrokken. Hij wil een gesprek van twee uur met alleen de accountant over onder meer de vermeende staatssteun die voor hem overigens “als een paal boven water” staat. ‘Het college laat het liggen. Enkel “beraden” vind ik te vaag. Ik wil harde cijfers en een concrete inschatting van het risico.’