Spaarprobleem
Volgens het Nibud willen mensen niet meer sparen. Volgens Hans Bekkers komt dat niet zozeer omdat mensen niet meer willen sparen, maar omdat ze niet meer kunnen sparen.
Natuurlijk gebeurt het nog wel eens, maar met het klimmen der jaren word ik beroepsmatig steeds minder vaak echt verrast. Veel ‘nieuws’ is eens voorbij gekomen, begeleid door de bekende invalshoeken van de afzenders.
Maar vorige week donderdag had ik dan toch weer eens zo’n ‘wacht effe-moment’ toen ik het Nibud hoorde beweren dat veel Nederlanders niet meer willen sparen voor later. Begrijpelijk, zo luidde de toelichting van het Instituut voor Budgetvoorlichting, want ‘de mens is van nature niet zo met later bezig.’ Die zou vooral bezig zijn met het nu en doet in dat nu allerlei onnodige en onverstandige aankopen, waardoor er geen buffertje wordt gevormd voor tegenvallers.
Wacht effe, dacht ik. In het land van de regeltjes en zegeltjes is sparen als deugd ineens collectief uit het dna verdwenen? Het zit volgens het Nibud niet in onze aard? Toegegeven het kortetermijndenken regeert, vooral in het bedrijfsleven. Maar gewone stervelingen hebben andere belangen. Ook morgen moeten die zo niet voor hun kroost dan toch wel voor zichzelf zorgen. Wanneer mogelijk, doseren die hun uitgaven om tenminste het einde van maand te halen. Dat is geen menselijke afwijking, maar hoort bij het oerinstinct dat we gemeen hebben met eekhoorns, eksters, hamsters – de lijst is ellenlang. Die verstoppen een deel van hun voedsel om de moeilijke winter door te komen.
Maar volgens het persbericht van het Nibud is het de Nederlander dus gelukt om los te komen van dat oerinstinct. En omdat dat niet zo heel erg verstandig is, stelt het Nibud als oplossing voor bij aankopen automatisch een beetje geld over te hevelen naar een spaarrekening. Dat lijkt me eerlijk gezegd niet zo’n hele slimme oplossing, maar simpele symptoombestrijding. De werkelijke oorzaak dat veel mensen niet sparen, is namelijk dat ze niet meer kúnnen sparen: ze komen maar net rond. Interessanter is het op zoek te gaan naar een antwoord op de vraag waarom dát zo is. Een tip: zoek het in de richting van stijgende huurprijzen, achterblijvende beloningen en flexwerken.
Beleid van de Europese bank werkt niet sparen ook in de hand. Gelijker tijd zie je wel dat mensen meer duurzame investeringen doen, zoals het plaatsen van zonnepanelen.
Verder wordt sparen flink belast. Aan de ene kant zijn we niet zeker van het pensioen en zou je een potje achter de hand willen hebben, maar dit wordt harder belast dan de huidige rente. Het heeft dus geen zin.
kredo: opmaken, als je blut bent is er een opvangregeling. Geniet ervan zolang het kan.