Nulfactuur

Eind vorige maand stuurde de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) aan alle gemeenten een nulfactuur, voor dertien verschillende activiteiten die de VNG centraal, voor alle gemeenten gezamenlijk uitvoert.

Een nulfactuur is een rekening die al betaald is en die de gemeenten dus niet hoeven te betalen. De VNG krijgt die dertien activiteiten namelijk al rechtstreeks uit het gemeentefonds vergoed. De nulfactuur van de VNG is voor alle 390 gemeenten samen tweeëndertig miljoen euro, waarvan vijf miljoen euro btw. Het doel van die nulfactuur is dat de gemeenten deze vijf miljoen btw kunnen declareren bij het btw-compensatiefonds. ‘Zonder deze nulfactuur zouden de gemeenten deze vijf miljoen euro btw niet terug kunnen vorderen. Dat zou de activiteiten die de VNG centraal uitvoert aanzienlijk duurder maken’, propageert de VNG.

Om deze declaratie van vijf miljoen euro mogelijk te maken heeft de VNG veel werk verricht. De VNG heeft hiervoor afspraken gemaakt met de rijksbelastingdienst, met het ministerie van Financiën en met het ministerie van Binnenlandse Zaken, die allemaal heel coöperatief hebben meegewerkt. De VNG heeft alle 390 gemeenten een papieren factuur verstuurd en op de website een uitgebreide toelichting van de bedragen gegeven. Veel werk, allemaal betaald uit de contributiegelden van de gemeenten. Vervolgens moeten de 390 gemeenten deze btw decla­reren bij het btw-compensatiefonds. Daarna moet de belastingdienst die vijf miljoen euro aan de 390 gemeenten uitbetalen. 390 boekhouders moeten de declaraties verwerken, accountants moeten het controleren. Veel werk, veel bureaucratie – maar als het goed is levert het de gemeenten vijf miljoen euro op.

Helaas is de werkelijkheid een beetje anders. Het is wel veel werk en veel bureaucratie maar het levert de gemeenten geen cent op. Want als de VNG die nulfactuur niet aan de gemeenten verstuurt, en de gemeenten die vijf miljoen euro btw dus niet kunnen decla­reren bij het btw-compensatiefonds, dan krijgen de gemeenten die vijf miljoen euro toch. Dit omdat het btw-compensatiefonds dan vijf miljoen euro meer overhoudt, en overschotten van het btw-compensatiefonds stromen vanzelf via het gemeentefonds terug naar de gemeenten. Je geld krijgen zonder er iets voor te hoeven doen – mooier kan toch niet?

Met de nulfactuur die de gemeenten niet hoeven te betalen, kunnen ze dus een declaratie indienen die niets oplevert. Die nulfactuur is een kulfactuur.