Nederland dicht bij 1,3 miljard uit Brussel

Nederland is een grote stap dichterbij de betaling van 1,3 miljard uit Brussel. Het gaat om het eerste betaalverzoek voor het Europees herstel- en veerkrachtplan (HVP) van 650 miljard, waar voor Nederland 5,4 miljard aan giften in zit. Het betaalverzoek is goedgekeurd door de Europese Commissie en in augustus en september besluiten de lidstaten definitief over de 1,3 miljard euro. 

Het HVP is in de coronapandemie opgetuigd om met hervormingen en investeringen de 27 Europese economieën te behoeden voor een sterke neergang te midden van de lockdowns en tot stilstand komende economieën. Afspraken zijn dat 37 procent van de investeringen naar het klimaat gaan en 20 procent naar digitale projecten. Voor Nederland zit er tot eind 2026 5,4 miljard euro aan giften in het plan, dat in totaal 650 miljard euro bedraagt. 

De Europese Commissie geeft vandaag een positief advies aan de lidstaten, die daar tegen het eind van deze zomer over besluiten. Later dit jaar staat het geld dan op de bankrekening. Het is nog niet voorgekomen dat een betaling na een oordeel van de Europese Commissie werd overruled door de lidstaten.

Energiesubsidies decentrale overheden

Lidstaten moeten kwantitatieve doelstellingen halen en kwalitatieve mijlpalen neerzetten. Een voorbeeld van de doelstellingen zijn energiebesparingssubsidies voor lokale overheden, waterschappen, onderwijs en zorg, waarbij bijvoorbeeld investeringen in isolatieglas en warmtepompen worden gesubsidieerd. Voor dat programma is voor 2022 en 2023 150 miljoen beschikbaar, voor 2024 in totaal 200 miljoen. De mijlpaal is dan de inwerktreding van de subsidieverordening. Van het Nederlandse plan gaat 55 procent naar investeringen in het klimaat en 26 procent naar digitale aanpassingen. Daarmee voldoet het ruim aan Europese afspraken. In totaal heeft Nederland nu 28 investeringen en 22 hervormingen op de rit staan. Over 25 mijlpalen en 5 doelen oordeelt de Europese Commissie nu positief. In totaal heeft Nederland voldaan aan negen hervormingen en 10 investeringen. 

Agressieve belastingvermijding tegengaan

Andere maatregelen waar Nederland op inzet zijn maatregelen tegen agressieve belastingvermijding via Nederland door transnationale ondernemingen, het investeren in vaardigheden van het programma Nederland leert door, waardoor 68.000 mensen loopbaanadvies moeten krijgen en 119.000 training om hun positie op de arbeidsmarkt te verstevigen. Ook Nederlandse maatregelen om schijnzelfstandigheid tegen te gaan, worden in Brussel toegejuicht. Dat vermindert de arbeidsuitbuiting van mensen die eigenlijk in loondienst zouden moeten zijn, maar nu als zelfstandige werken en dan vaak niet verzekerd zijn tegen bijvoorbeeld arbeidsongeschiktheid. 

Wel werk te doen

Voor de volgende vier betaalverzoeken heeft Nederland nog wel wat werk te doen. Zo heeft de Eerste Kamer tegen het ongedaan maken van de belastingverlaging van mineralogische processen gestemd, waardoor of een korting dreigt op een toekomstige betaling of Nederland een andere maatregel moet voorstellen. Hetzelfde geldt voor de invoering van rekeningrijden, waarover in Nederland al decennia wordt gesproken. Als dat vertraagd wordt en Nederland geen andere maatregelen neemt, dan dreigt ook een korting. Nederland, dat als allerlaatste kwam met de nationale uitwerking van het HVP, is nu niet meer de slechtste leerling in de klas. Zweden heeft nog steeds geen betaalverzoek gedaan.