'Alle gemeenten gingen mist in met formulier'

Het ministerie van OCW ontkent dat fouten zijn gemaakt met de verdeling van de gelden voor de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB). ‘Goeree-Overflakkee geeft aan dat zij verkeerde gegevens heeft aangeleverd. Op basis hiervan kan budget worden teruggevorderd.’ Maar volgens Goeree-Overflakkee gingen alle gemeenten de mist in.

Geen verkeerde verdeling budget
Volgens het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) zijn geen fouten gemaakt bij de verdeling van de gelden voor de Wet educatie en beroepsonderwijs voor 2013. ‘Er is geen sprake van een verkeerde verdeling. Dit jaar werd voor het eerst op prestaties bekostigd. Dit is van invloed geweest op de hoogte van het budget van gemeenten.’ Dat schrijft het ministerie in een reactie op het bericht van vorige week waarin de gemeente Goeree-Overflakkee ruim de helft (450 duizend euro) van het haar toegewezen budget voor de Wet educatie en beroepsonderwijs besteedde aan het inkopen van volwasseneneducatie voor de gemeente Rotterdam.

Belangrijk goede gegevens te verstrekken
Het ministerie laat in reactie op dat bericht weten de goede bedoelingen van gemeenten die elkaar willen helpen natuurlijk te waarderen. ‘Het laat tegelijkertijd zien hoe belangrijk het is dat er vanuit de kant van de gemeente goede gegevens worden verstrekt die nodig zijn om het budget goed te kunnen verdelen, zodat het geld ook terecht komt waar het hoort: bij mensen met een laag opleidingsniveau en mensen van allochtone afkomst die hun Nederlandse taal- en rekenvaardigheden willen verbeteren.’ De komende tijd kijkt het ministerie of het nodig is de verdeelmaatstaven nog een keer tegen het licht te houden. ‘Voor alle gemeenten geldt dat zij aan het eind van het jaar verantwoording moeten afleggen over de middelen die zij hebben ontvangen.’

Voordeel- en nadeelgemeenten
Maar bij het verantwoordingsformulier ging het vorig jaar mis. De gemeente Goeree-Overflakkee wijst erop dat door onder meer een onduidelijke vraagstelling in het verantwoordingsformulier, gemeenten foutieve informatie hebben aangeleverd bij het ministerie. ‘Vervolgens zijn er fouten gemaakt bij de invoering van de gegevens, waardoor de verdeling van het budget onder de gemeenten niet goed is gegaan. Hierdoor is een situatie ontstaan, waarbij sommige gemeenten voor 2013 teveel geld hebben ontvangen (voordeelgemeenten) en andere gemeenten te weinig (nadeelgemeenten).’

Ministerie adviseerde nadeelgemeente te helpen
De gemeente Goeree-Overflakkee schrijft dat het voor 2013 toegewezen budget van 856 duizend euro vele malen hoger is dan de vier voormalige gemeenten op Goeree-Overflakkee daarvoor gezamenlijk ontvingen. Dit bedrag is geoormerkt  voor de inkoop van volwasseneneducatie voor inwoners van de gemeente Goeree-Overflakkee. Voor het ministerie is het juridisch niet mogelijk om het budget terug te vorderen en onder gemeenten te herverdelen. 'Het ministerie van OCW adviseerde ons dan ook om het geld, dat niet werd ingezet voor volwasseneneducatie binnen de eigen gemeente, te gebruiken om voor een andere gemeente, die te weinig geld heeft ontvangen, volwasseneneducatie in te kopen.’ Volgens een gemeentewoordvoerder bestaan hele lijsten van gemeenten die te weinig en te veel hebben gekregen. ‘Er stond een fout in het formulier. Alle gemeenten hebben dit verkeerd ingevuld. Het rijk geeft dat toe. Het ministerie adviseerde gemeenten om de verevening onderling te regelen.’

Verschillende interpretatie
Volgens de VNG zijn geen fouten gemaakt. ‘Het heeft te maken met de wijziging in de systematiek van verdeling van gelden. Van 2009 tot en met 2012 is de verdeling gegaan op basis van objectieve verdeelmaatstaven, zoals inwonertal en opleidingsniveau. In 2013 is de systematiek gewijzigd en zijn prestatie-indicatoren geïntroduceerd. Het probleem is dat deze prestatie-indicatoren verschillend zijn geïnterpreteerd, waardoor zogeheten “herverdeeleffecten” optraden. Het ministerie van OCW heeft in overleg met de MBO Raad besloten om de benadeelde ROC’s te compenseren.’

Gemeente als doorgeefluik
De gemeente Goeree-Overflakkee heeft voor ruim 183 duizend euro aan volwasseneneducatie ingekocht bij het Albeda College in Rotterdam en een kwart van het totale budget gereserveerd voor volgend jaar. Het restantbedrag kon de gemeente terugstorten aan het rijk of gebruiken om een “nadeelgemeente” te helpen door volwasseneneducatie voor die gemeente in te kopen. De gemeente koos voor de laatste optie. ‘Geen schenking dus, maar een creatieve en elegante oplossing om de gemeente Rotterdam, die als nadeelgemeente uit de foutieve verdeelsystematiek naar voren is gekomen, te helpen. Gemeente Goeree-Overflakkee fungeert in zekere zin slechts als doorgeefluik.’

Onjuist uitgegeven geld teruggevorderd
Volgens het ministerie heeft Goeree-Overflakkee aangegeven dat zij een deel van het budget terug wilde terugstorten. ‘Echter, budget dat niet volgens de regelgeving is besteed, wordt in het volgend jaar automatisch door SZW teruggevorderd. Hiervoor hoeft de gemeente geen actie te ondernemen. Overigens heeft Goeree-Overflakkee geen gebruik gemaakt van de formele reguliere mogelijkheid om bezwaar tegen de beschikking aan te tekenen.’

Goeree moet rekening houden met terugvordering
Fouten zijn door het ministerie niet gemaakt, aldus het ministerie. 'De rechtbank Den Haag oordeelde namelijk eerder al (in een zaak tussen het ministerie van SZW en het Samenwerkingsorgaan Holland Rijnland) dat de budgetten zijn berekend conform de vastgestelde verdeelsystematiek en er geen sprake is van onzorgvuldig of onjuist genomen besluiten.' Het ministerie constateert nu dat de gemeente Goeree-Overflakkee zelf aangeeft dat zij verkeerde gegevens heeft aangeleverd. ‘Op basis hiervan kan budget worden teruggevorderd. Hier dient Goeree-Overflakkee wel rekening mee te houden.’