Afrekening

Wanneer heb je als groenbeheerder of als wegbeheerder je werk goed gedaan? Als het groen of de wegen er prima bij liggen. Als bestuurder of medewerker op het gebied van werk? Als veel mensen uit je gemeente een baan hebben gevonden. 

Natuurlijk geldt daarbij ‘meer is beter’, als je het groen of de wegen nog beter kunt onderhouden dan gepland is dat alleen maar mooier. En hoe meer mensen een baan hebben gevonden, hoe beter dat is.

Dat is anders als het over geld gaat. Wanneer heb je je werk als wethouder of medewerker financiën goed gedaan? Als je ongeveer op het saldo uitkomt dat je wil. Als je veel ongunstiger uitkomt dan gepland, dan heb je het niet goed gedaan, dan ben je te soepel geweest. Maar ook als je veel gunstiger uitkomt dan gepland heb je je werk niet goed gedaan, want dan ben je te streng geweest. Dan heb je zaken wegbezuinigd die je wel licht had kunnen houden, je hebt je inwoners te weinig gegeven voor hun geld, of je hebt te veel belasting gevraagd.

Veel gemeenten hebben daar last van. De afgelopen tien jaar, van 2004 tot en met 2013, hebben de gemeenten samen ongeveer vierduizend jaarrekeningen opgesteld. Daarvan toonde ruim 75 procent een overschot aan het einde van het jaar, 20 procent toonde een tekort, en bijna 5 procent kwam exact uit op nul. Nu zijn kleine overschotten of tekorten onvermijdelijk. Exact de helft van de jaarrekeningen had een saldo van hooguit 50 euro per inwoner.

De gemeenten hebben het dus redelijk gedaan, misschien een beetje te streng, wat overdreven zuinig. Wellicht helpt dat besef bij de komende jaren. Maar al te dol hebben ze het niet gemaakt. Extreme saldi op de jaarrekening, van bijvoorbeeld 300 euro per inwoner of meer, komen maar bij 4 procent van de gemeentelijke jaarrekeningen voor.

Zo’n extreem saldo is altijd slecht, of het nu een overschot of een tekort is. Stel je voor, een overschot van 300 euro per inwoner. Als het rijk zo’n belachelijk overschot zou hebben, dan zou minister Dijsselbloem opeens 5 miljard euro over hebben.

Maar wacht eens. Dijsselbloem kan opeens 5 miljard euro inzetten voor de belastinghervorming. Dat heeft hij dus blijkbaar over.

Een heel slechte prestatie.