Vanzelfsprekend

Wat deed u toen u zich niet aan de wet hield en u werd betrapt? U en ik en alle andere normale mensen zouden ons leven gaan beteren. Wij wel. Vanzelfsprekend. 

Want wetten bepalen wat we moeten doen. Maar wat deed minister Ollongren van Binnenlandse Zaken toen ze zich niet aan de wet hield en werd betrapt? Ze zei dat ze over anderhalf jaar de wet zou gaan veranderen, en tot die tijd zou ze het wel ‘bezien’. Dat betekent: ‘Bekijk het maar met je wet’. Blijkbaar hoeft de minister zich niet aan de wet te houden.

Waar ging het over? In de wet staat dat de gemeenten het gemeentefonds mogen besteden zoals ze zelf willen. Dat is een belangrijke bepaling, voor de zelfstandigheid van de gemeenten en voor de doeltreffendheid van de besteding. Maar toch stelde de minister van Binnenlandse Zaken voortdurend eisen aan de besteding. Dat mag ze niet. En de minister weet dat drommels goed. Ze was al betrapt door de Raad voor het Openbaar Bestuur. Ze was al betrapt door de Raad van State. En in mei van dit jaar, toen ook de Algemene Rekenkamer haar betrapte, kwam ze met de reactie die ik hierboven noemde.

Gelukkig accepteert de Algemene Rekenkamer niet dat ze nog anderhalf jaar de wet blijft overtreden. Ik kan u verzekeren dat er in de zomer een heuse machtsstrijd in Den Haag speelde, tussen Rekenkamer en minister. En de Rekenkamer won. Deze maand kwam de minister daarom met een nieuwe reactie. Ze gaat zich ‘vanzelfsprekend’ aan de wet houden. Zegt ze. Nu. Nou ja, ze gaat zich een klein beetje aan de wet houden.

Ze heeft nu namelijk een lijst opgesteld met bestedingseisen voor het gemeentefonds die ze wél acceptabel vindt en een lijst met eisen die ze onwettig vindt. Dat is een merkwaardige reactie. Nog steeds weigert de minister zich aan de wet te houden. Want als de minister geen bestedingseisen voor het gemeentefonds mag opleggen, dan kan er niet een lijst met eisen komen die wél acceptabel zijn.

Vroeger bepaalden wetten wat we moesten doen. Tegenwoordig lijken wetten een soort persberichten geworden. Mooie praatjes van de minister. Daar hoeven ministers zich zelf niet aan te houden. Vanzelfsprekend.