Lokale nuchterheid

De wethouders zijn nuchter. Ze zien bezuinigen als een kans om de kerntaken van de lokale overheid goed in beeld te krijgen. ‘Een prima gelegenheid om alles een keer op te schudden’, zegt de een. ‘Iedereen begrijpt dat er bezuinigd moet worden’, meent de ander. Ze zijn er klaar voor. Sommige gemeenten zoals Losser en Edam-Volendam zijn al ver met het invullen van de bezuinigingen. Gemeenten hebben een budget en daar moeten ze binnen blijven. Ze hebben geen keus. De lokale nuchterheid staat in schril contrast tot het schimmenspel dat in en rond het kabinet de laatste dagen en weken is opgevoerd. De stuiptrekkingen van het kabinet begonnen bij het instellen van twintig ambtelijke werkgroepen om met bezuinigingsvoorstellen te komen.

Het lange wachten werkte erg contraproductief. Zo vuurde het wetenschappelijk bureau van de PvdA de eerste schoten voor de boeg af. Structureel 35 miljard euro ombuigen is misschien niet nodig. Het komt vanzelf wel goed met inhaalgroei, dalende werkloosheid, etc.

PvdA-fractievoorzitter Mariëtte Hamer riep vervolgens dat het kabinet niet te snel moet bezuinigen. Pas na 2012, als de PvdA hoogstwaarschijnlijk niet meer in de regering zit, zou er bezuinigd kunnen worden. Het CDA wilde wel bezuinigen, maar premier Balkende was ergens onderweg de regie over zijn kabinet kwijtgeraakt.

Ondertussen treiterden PvdA- en CDA-bewindslieden - en hun pendanten in de Kamer - elkaar om maar niet te hoeven regeren. Er werden semantische spelletjes gespeeld over het rapport-Davids én over het verzoek van de NAVO om een trainingseenheid in Uruzgan te houden als de huidige missie ten einde is. Elkaar zwartmaken werd belangrijker dan regeren. Maar juist in tijden van crisis behoren ministers en premier als staatslieden zonder gejengel koers te kiezen en kansen te creëren. Naar voorbeeld van de nuchtere wethouders.