Lokaal bestuur moet niet meebetalen aan zorgsector

Gemeenten en provincies moeten zich niet inlaten met risico’s en financiering van bouwplannen voor ziekenhuizen en zorginstellingen. Dat zegt directeur Herman Bellers van het Waarborgfonds voor de Zorgsector. ‘Anders draait de gemeenschap alsnog op voor de kosten als het mis gaat.’

Marktwerking
Bellers steekt een ‘waarschuwende vinger’ op bij de presentatie van het jaarverslag 2010. Als lokale overheden bijspringen om zorginstellingen uit financiële problemen te helpen, werkt de gereguleerde marktwerking in de zorg niet zoals de rijksoverheid het heeft bedoeld. ‘Draai het systeem dan maar terug. Anders werkt het net als in de banksector: Zolang het goed gaat is de winst voor de onderneming, maar als het fout gaat, draait de samenleving op voor het verlies.’

Garanties
Sinds de afschaffing van de bouwregulering in 2008 bepaalt niet langer de overheid wat en waar door zorginstellingen wordt gebouwd. Zij regelen dat zelf, met een financier die brood in de plannen ziet. Het Waarborgfonds voor de Zorgsector (WFZ) ondersteunt levensvatbare bouwplannen met bankgaranties en goedkopere leningen.

Afblijven
‘Dit systeem werkt alleen als de overheid er met de vingers afblijft wanneer het fout gaat’, zegt Bellers. In de praktijk ziet hij echter voorbeelden van ziekenhuizen en zorginstellingen die, soms met succes, een beroep doen op de lokale en provinciale overheid.

Miljoeneninvestering
De problemen bij de IJsselmeerziekenhuizen en thuiszorgorganisatie Meavita hebben de samenleving veel geld gekost, zegt Bellers. ‘Ook in Limburg en Zeeland werden lokale overheden bestookt om bij te springen voor bouwplannen. Lokale bestuurders zijn gevoelig voor zulke vragen, ze willen hun ziekenhuis niet missen.’ Als een miljoeneninvestering echter een verkeerde beslissing blijkt, moeten de zorgondernemer en de financier daar zelf voor opdraaien, vindt Bellers. Niet de belastingbetaler.

Voetbalstadions
Hij hoopt dat zijn waarschuwing de discussie opent over het functioneren van het zorgsysteem, zodat die niet achteraf hoeft worden gevoerd. ‘Zoals bij de voetbalstadions. Pas nu vragen we ons af hoe wenselijk het is om daarbij als gemeenten zo diep in de risico’s te zitten.’