Herverdeling?

Tot nu toe is het een herverdeling. Geen korting, maar een herverdeling. Het rijk haalt geld uit het gemeentefonds en geeft dat geld aan een beperkt aantal gemeenten. Dat kleine aantal gemeenten krijgt daardoor per saldo meer geld, alle andere gemeenten iets minder.

Concreet: gemeenten met veel dure woningbouwplannen krijgen meer gemeentefondsgeld, gemeenten zonder zulke dure plannen minder. Ik heb het nu uiteraard over de woningbouwimpuls. Deze jaren krijgen enkele tientallen gemeenten met dure woningbouwplannen een miljard euro subsidie daarvoor. Dat wordt betaald met gemeentefondsgeld van alle 342 gemeenten, tien jaar lang honderd miljoen euro. Die impuls is vervelend als je ziet wat de gemeenten moeten laten voor die honderd miljoen euro, tien jaar lang.

Daar kunnen ze bijvoorbeeld ook vijftien scholen per jaar voor bouwen. En die impuls is totaal fout als je er principieel naar kijkt: het rijk beslist zo over de besteding van het geld van de gemeenten. De keus of met gemeentegeld woningen of bijvoorbeeld scholen gebouwd moeten worden, moet bij de gemeenten liggen – niet bij het rijk. Want de gemeenten weten het beste wat hun inwoners nodig hebben.

Tot nu toe is het een herverdeling. Geen korting. Gezamenlijk worden de gemeenten hier niet armer van. Dus ik snap wel dat de gemeenten deze woningbouwimpuls niet bovenaan hun protestlijstje hebben staan. Er dreigen wel ergere zaken, zoals ravijnkortingen van enkele miljarden euro.

Tot nu toe is het een herverdeling. Geen korting. Het miljard euro dat de gemeenten moeten inleveren, krijgen andere gemeenten terug. Maar het blijft geen herverdeling. Het wordt volgend jaar een heuse korting. Want het rijk kondigt aan dat hij dat miljard euro van de woningbouwimpuls, dat de gemeen- ten zelf betalen, niet per se aan de gemeenten teruggeeft. Het kan bijvoorbeeld ook naar projectontwikkelaars gaan. Of naar een garantiefonds. Of uitgegeven worden aan rijksambtenaren, die ingewikkelde woningbouwregels doorrekenen. Of naar externe consultants die datzelfde doen, maar dan duurder. Of naar andere ideeën om de woningbouw te stimuleren. In juni komt het rijk met voorstellen daarvoor.

Door deze aankondiging moet deze korting hoger op het protestlijstje van de gemeenten. Om het geld, maar vooral om principiële redenen.