ROB: Volop vraagtekens bij herijking gemeentefonds
Ja, geld van het rijk moet nodig beter worden verdeeld over de gemeenten. Maar of dat ook daadwerkelijk gebeurt met de voorgenomen herijking van het gemeentefonds is volgens de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) lang niet zeker.
Ja, geld van het rijk moet nodig beter worden verdeeld over de gemeenten. Maar of dat ook daadwerkelijk gebeurt met de voorgenomen herijking van het gemeentefonds is volgens de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) lang niet zeker.
Het verdeelvoorstel roept op dit moment nog veel vragen op, aldus de Raad in een zogeheten tussenbericht aan Binnenlandse Zaken. Op liefst 25 punten vraagt de ROB het ministerie om nadere toelichting, alvorens tot een advies te kunnen komen. De adviesraad zet zowel vraagtekens bij de onderbouwing als bij de uitkomsten.
Contra-intuïtief
Het gemeentefonds dient ervoor dat elke gemeente een gelijkwaardige financiële uitgangspositie heeft. Anders gezegd, als elke gemeente dezelfde lastendruk zou kennen, dan zou elke Nederlander van hetzelfde voorzieningenniveau kunnen genieten. Verschillen daarin kunnen, maar zijn dan niet een gevolg van rijksbeleid, maar een gevolg van lokale keuzes – bijvoorbeeld door meer of minder lokale belasting te heffen.
Kijkend naar de uitkomsten van het verdeelvoorstel, valt de Raad echter op dat een aantal daarvan ‘contra-intuïtief’ of in ieder geval niet zijn uit te leggen. Dat geldt dan met name voor het sociaal domein. Daarin valt bijvoorbeeld een grote groep gemeenten met negatieve herverdeeleffecten op, terwijl die niet bekend staan als gemeenten met weinig problematiek of lage kosten dan wel een hoog vermogen te voorzien in eigen inkomsten.
Systeemwereld
Waar er grote verschillen zijn, is het volgens de ROB van belang die te begrijpen om een oordeel te kunnen vellen of die verdedigbaar en verklaarbaar zijn. En dat is lang niet altijd het geval. ‘Vooralsnog lijkt de systeemwereld de leefwereld niet goed te representeren’, aldus de Raad. ‘Er lijkt een verschil tussen leefwereld en systeemwereld te zijn. Mogelijk is de perceptie van de leefwereld onjuist, maar dan moet de systeemwereld dit kunnen verklaren. En die verklaring ontbreekt.’
Nog meer vragen
De Raad wil inzicht in de inhoudelijke onderbouwing van de uitkomsten van de verdeling. De kritiek is dat die uitleg tot nog toe vooral technisch van aard is geweest. Op 25 punten wordt daarom om nadere uitleg gevraagd, waarbij de ROB niet uitsluit dat er nog meer vragen kunnen volgen. De antwoorden, zo maakt de Raad duidelijk, moeten bijdragen aan een verdeelvoorstel dat boven redelijke twijfel is verheven is.
Reacties: 10
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Dit proces loopt al twee jaar. Dat is dus twee jaar onzekerheid voor de voor of nadeelgemeenten (vooral de nadeelgemeenten)
Aan deze nieuwe berekeningen zijn heel veel overleggen vooraf gegaan met ambtenaren, adviseurs, adviesbureaus. statistici en wetenschappers van de beide adviesbureaus.
Nu blijkt dat het niet is uit te leggen.
Waarop zijn de berekeningen dan gebaseerd?
Is er dan broddelwerk geleverd door de rekenaars of is het politiek niet haalbaar?
Kennelijk werkt dus een objectief systeem niet goed. en moeten we het op een nadere manier verdelen.
Beetje jammer van de twee jaar onrust.
Naar mijn bescheiden mening moet er gewoon meer geld beschikbaar komen voor het sociaal domein.
We hebben nu alleen een wetenschappelijk onderbouwde methode om de armoede en tekorten te verdelen.
Op zichzelf hoeft een nieuw verdelingssysteem niet moeilijk te zijn al je per gemeente alle afwijkende ingrediënten via een afzonderlijke waardering in een overzicht weet te brengen. Door het totaal beschikbare bedrag daarop los te laten krijg je de verdeling. De hamvraag is natuurlijk wel welke ingrediënten wel en welke niet in de verdeling moeten worden meegenomen.