‘Zet in de begroting ook wat niet haalbaar is’

Gemeenten moeten in hun begroting transparant zijn over de dingen die ze wel willen doen, maar die niet haalbaar zijn. Dat zegt het bedrijf Inergy, dat data-anlyse uitvoert op het gebied van bestuur en besluitvorming. Volgens Inergy worden gemeentelijke begrotingen steeds transparanter en toegankelijker, maar ontbreekt het aan ‘scope’.

Visueel

In gemeentelijke begrotingen wordt volgens de cijfers van het bedrijf steeds vaker gewerkt met visuele presentaties. Ook de systemen die gebruikt worden om begrotingen te publiceren worden steeds meer ingericht op visualisatie. Inergy verwijst bijvoorbeeld naar de werkwijze van de gemeente Almere, die op verschillende punten in de begroting met diagrammen laat zien hoe de gemeente zich verhoudt tot de rest van het land.

Tekorten

Nu gemeente kampen met grote tekorten ligt het in de lijn der verwachtingen dat steeds meer doelstellingen die voorgaande jaren zijn opgesteld echter niet gehaald worden. En nieuwe doelstellingen zullen moeten worden bijgesteld op basis van de nieuwe (financiële) realiteit. Wat volgens Inergy ontbreekt in deze, toch wat zwart-witte benadering van successen en mislukkingen, is wat een gemeente wel wil, maar niet kan.

'Scope'

Gemeentelijke begrotingen zijn immers vaak een opsomming van doelen die de gemeente had willen bereiken, gevolgd door een vinkje of rapportcijfer afhankelijk van het resultaat. Dingen die een gemeente niet gaat doen worden doorgaans niet benoemd, in plaats van vermeld en uitgelegd. Hierdoor is niet duidelijk of een gemeente wel aandacht heeft voor een onderwerp, en hieraan waarde hecht maar andere zaken mogelijk belangrijker vindt.

Het is tijd dat gemeenten deze vraag niet langer mijden maar juist omarmen’, aldus Inergy. ‘Het definiëren van de scope van projecten is standaard in veel sectoren. Met andere woorden wat gaan we doen en wat is niet haalbaar? Het vreemde is dat deze vraag nauwelijks wordt gesteld in begrotingen.’

Realistische verwachtingen

Belangenafwegingen die door de raad zijn gemaakt komen dan ook niet aan het licht wanneer iemand de begroting leest. ‘In een tijd waarin de financiële middelen beperkt zijn en de verwachtingen hoog, is het essentieel dat gemeenten niet alleen hun plannen, maar ook hun beperkingen duidelijk communiceren. Dit creëert niet alleen een helderder beeld voor raadsleden en burgers, maar zorgt ook voor realistische verwachtingen en een gezonder beleidsvormingsproces.’