Accres gemeentefonds: minnen veranderen in plussen

Het rijk voorzag dit voorjaar in de meicirculaire nog een daling van het gemeentefonds na 2022. De Miljoenennota bevat wat dat betreft goed nieuws voor de gemeenten: in plaats van een daling de komende jaren, stijgen de accressen tot 2025.

Tot 2026

Voor alle jaren na 2022 is er blijkens de vandaag uitgebrachte septembercirculaire 2021 sprake van een opwaartse bijstelling van het accres. Vooral volgend jaar stijgt het fors. Het geraamde accres 2022 is ten opzichte van de meicirculaire 2021 met ruim een half miljard euro –  583,263 euro om precies te zijn – opgeplust en komt daarmee voorlopig uit op 5,04 procent. Die opwaartse beweging geldt ook voor de jaren erna: + 2,3 procent in 2023, + 2,3 procent in 2024, + 3,2 procent in 2025 en + 3,2 procent in 2026.

Loonontwikkeling

Dat komt onder andere door een hogere geraamde loon- en prijsontwikkeling in de Macro Economische Verkenning (MEV-raming) van het Centraal Planbureau. In de meicirculaire werd nog uitgegaan van een lagere loon- en prijsstijging dan waarmee aanvankelijk rekening werd gehouden. Het gemeentefonds zou daarom evenredig meedalen. De opwaartse bijstelling van het accres komt verder ook door een zogeheten positieve volumeontwikkeling, zeg maar hogere rijksuitgaven. En de afspraak is dat als het rijk meer uitgeeft dan geraamd, gemeenten – en provincies – ook meer krijgen.

Klimaatmaatregelen

Zo heeft het kabinet vanaf 2022 aanvullende middelen uitgetrokken voor een aantal beleidsterreinen, waaronder voor klimaatmaatmaatregelen en zijn de kosten voor het compenseren van de gedupeerden van de kinderopvangtoeslag opwaarts bijgesteld. Ook andere uitgaven zoals die in de zorg en de EU-afdrachten zijn opwaarts bijgesteld. Voor al deze uitgaven geldt dat dit ramingen betreft. ‘Op het moment dat de daadwerkelijke uitgaven lager blijken te zijn, zal dit ook leiden tot een lager accres’, zo waarschuwen de fondsbeheerders.