Groninger ontvangt meeste geld van provincie

De verschillen, in kaart gebracht door het CBS, hebben alles te maken met het veel uitgebreidere takenpakket van plattelandsprovincies op het gebied van onder meer wegenonderhoud, natuur en openbaar vervoer. Daar moeten dan natuurlijk ook meer inkomstenbronnen tegenover staan.

Openbaar vervoer

Het grootste verschil in de gemiddelde uitgaven per inwoner is dat tussen Groningen (727 euro) en Noord-Holland (185 euro): een factor vier. Groningen springt eruit met de uitgaven voor het openbaar vervoer. In het noorden van het land wordt een groot deel van het openbaar vervoer door provincies aanbesteed. In het westen spelen samenwerkingsverbanden tussen gemeenten (zoals Den Haag en Rotterdam) daarbij een grote rol.

Natuur

De provincie Drenthe besteedde in 2021 per inwoner tien keer zoveel geld aan natuur als Zuid-Holland. Omgerekend naar het aantal inwoners heeft Drenthe ook veel meer natuurgebied te beheren.

Provinciefonds

Het gros van de inkomsten van provincies is afkomstig uit het provinciefonds. In 2021 ontving Zeeland 338 euro per inwoner. Zuid-Holland moest het met 76 euro doen. Het rijk maakt de verdeling niet alleen op basis van het aantal inwoners, maar rekent ook zaken als de oppervlakte van de provincie, het aantal kilometers weglengte en de grootte van watergebieden mee.

Eigen belastingen

Verder ontvingen de provincies een deel van hun inkomsten uit eigen belastingen. Vooral de toevoeging op de belasting op motorrijtuigen is daarin bepalend. Die verschilt per provincie. Daarnaast ontvangen provincies specifieke uitkeringen zoals de ‘Regeling provinciale aankoop veehouderijen nabij natuurgebieden’ en de ‘Specifieke Uitkering Snelfietsroutes 2020-2022’.

Lees het hele verhaal deze week in BB05 (inlog).