Echte winkelslachting moet nog komen
Gertjan Slob van Locatus meent dat de crisis kansen biedt voor nieuwe ondernemers, maar de echte slachting onder de winkels moet nog komen.
Krimpgebieden domineren de lijst met de grootste winkelleegstand. Niet alleen daar, maar ook elders moeten de hardste klappen nog komen, meent winkeldataspecialist Locatus.
Top tien
In de top tien van gemeenten met de meeste winkelleegstand komen de eerste vier uit Limburg: Heerlen, Kerkrade, Sittard-Geleen en Brunssum. Gemiddeld over het land loopt de winkelleegstand langzaam op: van 6,3 procent in 2011 naar 6,4 procent in 2012.
Nieuwe kansen
Die trage toename komt doordat de crisis ook nieuwe kansen biedt, meent Gertjan Slob van Locatus. 'Je ziet nieuwe branches opkomen, zoals de goudopkopers. De groeiende werkloosheid speelt denk ik ook een rol. Mensen die zijn ontslagen besluiten vaker een eigen winkeltje te beginnen. Dat kan ook wat gemakkelijker, want eigenaren willen wel verhuren. In het verleden mikten ze op de grote ketens, maar die happen niet toe. Dan kun je maar beter verhuren aan een kleine zelfstandige. Die gaat misschien snel failliet, maar dan heb je toch een paar maanden huurinkomsten gehad.'
Slachting
Ondanks deze 'nieuwe kansen' is de toekomst somber. Wanneer de leegstand zich de komende jaren in hetzelfde tempo blijft ontwikkelen, staat in 2020 tussen de 9 en 10 procent van de winkels leeg, berekende Locatus. Directeur Gerard Zandbergen denkt dat er nog een tempoversnelling volgt. 'De echte slachting moet nog komen. Retailers hebben inmiddels zozeer ingeteerd op hun reserves, dat de rek eruit is. Het kan opeens heel hard gaan.' Kunnen gemeenten iets doen om het tij te keren? Niet echt, denkt Zandbergen. 'Maar in ieder geval is het zeer belangrijk om de bouw van nieuw winkelvloeroppervlak zoveel mogelijk af te remmen. Wat er niet bijkomt, hoef je ook niet weg te halen.'
Compacte centra
Slob pleit voor compacte winkelcentra, waarin de gemeente een sturende rol speelt. 'Je ziet bijna zonder uitzondering dat planmatige winkelcentra het beter doen dan stadscentra, waar het winkelbestand min of meer willekeurig is gegroeid. Ik denk dat gemeenten die planmatige lessen moeten toepassen op hun compacte stadshart.' De gemeente Schiedam heeft om die reden een makelaar in dienst genomen. 'Die werkt niet voor een individuele huurder, maar vanuit het gemeenschappelijke belang van een goed doordachte mix. Schiedam boekt er goede resultaten mee.'
Gelet op de grote prijsverschillen met de ons omringende landen neemt de smokkel toe. Vrij verkeer van goederen is hierop niet van toepassing! Immers, in de reguliere handel is nog steeds sprake van invoerrechten en btw-verrekening. Hier liggen de intekenlijsten onder de bar in de kroeg of de voetbalkantine. Het gaat hier ook niet om eigen gebruik, het heet gewoon smokkel!
Reken maar eens uit hoe lucratief het is om met een busje even naar België te rijden. Er lopen er inmiddels zat rond die niks te doen hebben en wel even willen pendelen voor een zakcentje.