Verloedering basisscholen dreigt
Diverse risico's liggen op de loer bij de overheveling van de budgetten voor buitenonderhoud van basisscholen van gemeenten naar schoolbesturen. Hiervoor waarschuwt de Algemene Rekenkamer in een brief aan de Tweede Kamer.
Gemeenten houden vanaf 2015 mogelijk onvoldoende geld over om nieuwe scholen te bouwen als het budget voor het buitenonderhoud van basisscholen naar schoolbesturen wordt overgeheveld. Dit heef te maken met de verlaging van het gemeentefonds van 256 miljoen euro die gelijktijdig met de overheveling van de onderhoudsbudgetten gepaard gaat.
Herverdelingseffecten
Het is nog ongewis hoe het uitpakt als 158,5 miljoen euro vanuit het gemeentefonds wordt overgeheveld naar de schoolbesturen, schrijft de Algemene Rekenkamer in een brief aan de Tweede Kamer. Het ministerie van Onderwijs weet onder meer nog niet hoe de herverdelingseffecten gaan uitpakken. Gemeenten blijven in de plannen van staatssecretaris Dekker (VVD) wel verantwoordelijk voor nieuwbouw en uitbreiding.
Financiële risico’s
Ook financiële risico’s en gebrek aan expertise bij schoolbesturen voor − de aanbesteding van − onderhoud van de buitenkant van de scholen worden door de Algemene Rekenkamer als risico van Dekkers' plannen bestempeld. Basisscholen kampen met krapper wordende budgetten. De Algemene Rekenkamer betwijfelt of schoolbesturen die er nu al financieel slecht voor staan, na overheveling van deze onderhoudstaak hun gebouwen wel gaan onderhouden. Zowel kleine als grote schoolbesturen hebben moeite de eindjes financieel aan elkaar te knopen.
Nijpend probleem
Dit probleem is vooral nijpend voor schoolbesturen in gemeenten die de afgelopen jaren weinig aan buitenonderhoud of aanpassing hebben uitgegeven, aldus de brief aan de Kamer. In 2015 worden zij geconfronteerd met hoge kosten voor achterstallig onderhoud. Financieel zwakke schoolbesturen komen hierdoor mogelijk in financiële problemen of plegen noodgedwongen geen onderhoud, zelfs niet als dat hard nodig is. Ook preventieve onderhoudsuitgaven en aanpassingen ten behoeve van onderwijskundige eisen (zoals passend onderwijs) worden mogelijk uit- of zelfs afgesteld.
Krimp
In krimpsituaties is het risico van uit- of afstel van onderhoud nog sterker. De inkomsten als gevolg van de afname van het aantal leerlingen dalen sneller dan de min of meer gelijkblijvende kosten voor onderhoud, stelt de Algemene Rekenkamer.
Reacties: 11
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
De gemeente Smallingerland heeft intussen het merendeel van de gebouwen op orde. Daarvoor is wel een bedrag van € 100 miljoen geïnvesteerd. In dit decennium wilden we de laatste pijnpunten wegwerken.
Dat gaat zo niet lukken, en dat is spijtig. Spijtig omdat de korting van € 256 miljoen gebaseerd is op slecht onderzoek naar de zogenaamde onderbesteding, bij de overheveling geen rekening is gehouden met het feit dat door de in onze gemeente gedane investeringen in nieuwbouw de komende jaren gerekend was op een overschot op de voor onderhoud geraamde uitgaven. Dat overschot gaat nu naar de besturen, die wij dat overigens graag gunnen, maar het is bij ons minder beschikbaar voor nieuwbouw.
Een laatste pijnpunt bij de overheveling wil ik niet onvermeld laten. Er zijn in onze gemeente een aantal schoolbesturen met relatief lage onderhoudsverplichtingen in het komende decennium. Er zijn echter ook enkele kleine schoolbesturen die een gebouw beheren dat pas in het komend decennium in aanmerking kan komen voor nieuwbouw. Zo'n schoolbestuur vraagt om een overgangsmaatregel. De PO raad zegt op zijn site nog te onderhandelen over een overgangsmaatregel. Bij wie gaat men de overgangsmaatregel neerleggen: de gemeente, de schoolbesturen die te veel ontvangen, het rijk?Het aanspreken van de gemeente lijkt mij een onmogelijkheid. Wij leveren macro meer in dan wij kwijt zouden zijn aan het normale buitenonderhoud. En toch, als er een overgangsmaatregel komt, dan zal men de gemeente wel weer uitschudden.