De laatste helft

Het belang ervan is ook groot. De gemeen­ten krijgen dit jaar vijf en een half miljard euro voor de bijstand, dat is anderhalf keer zo veel als ze aan ozb innen. Er zijn zelfs gemeenten die vijf keer zo veel voor de bijstand krijgen als ze aan ozb vragen. Als die gemeenten 1 procent te weinig krijgen voor de bijstand, dan moeten ze 5 procent extra ozb vragen. En als die gemeenten 2 procent te weinig krij­gen voor de bijstand, dan moeten ze de ozb 10 procent verhogen. Aan de andere kant: als zo’n gemeente 3 procent te veel krijgt, dan kan ze de ozb 15 procent verlagen.

Ondanks de inzet van die honderd mensen is er nog steeds geen overeenstemming over wat de beste verdeling is van het bijstandsbudget. Dus heb ik vorige week dertig andere deskundigen een nieuw advies gevraagd. Het gaat om de dertig kinderen uit de klas van mijn jongste dochter. Ik heb er vijf en een halve taart neergezet, als symbool voor vijf en een half miljard euro. Die moesten ze onder hun dertigen verdelen. Ze mochten die vijf en een halve taart alleen opeten als ze het met zijn dertigen eens werden over de verdeling. Maar het eerste wat ze vroegen was: ‘Waar is die laatste helft van de zesde taart?’

Ze hebben gelijk. Honderd mensen houden zich bezig met de verdeling, maar niemand met het totaalbudget. Dat totaalbudget wordt berekend met een oude formule die veronderstelt dat de bijstand trap op, trap af meegaat met de werkloosheid. Nu daalt de werkloosheid al een tijdje, maar toch vragen meer mensen nog een bijstandsuitkering. Dat naijleffect komt omdat de bijstand voor langdurig werklozen is. Die formule is dus niet juist, de gemeenten krijgen te weinig. En de gemeenten hebben het niet in de gaten.