Bittere Pil

De Dienst Justitiële Inrichtingen van het ministerie van Justitie schrijft in 2007 een openbare aanbesteding uit onder apothekers. Wie kan aan de strafinrichtingen in Nederland de beste farmaceutische zorg leveren voor de voordeligste prijs? Apotheek Voorzorg tekent in op twee kavels in Zuid- en Midden-Nederland, maar ziet de order aan zijn neus voorbijgaan. Zijn de geruchten dat de opdracht zou worden gegund aan concurrent Spits dan inderdaad juist?

Voorzorg wint een kort geding over de tekortkomingen in het bestek. De aanbesteding moet over, maar Voorzorg doet niet meer mee. Spits sleept de opdracht in Zuid- en Midden-Nederland opnieuw in de wacht. Voorzorg-directeur Hans Verstijnen: ‘Wij zijn niet teleurgesteld dat wij bij de eerste aanbesteding niet als goedkoopste uit de bus kwamen, maar dat wij kwalitatief niet goed hebben gescoord. Van de vier á vijf spelers op de Nederlandse markt heeft Voorzorg met afstand het hoogste kwaliteitsniveau.’

Verstijnen wil de afschriften van alle inschrijvingen voor de eerste aanbesteding daarom graag inzien. ‘Wij zijn gewogen en te licht bevonden. Waarom? Als dat aan ons ligt, willen wij graag van onze fouten kunnen leren.’ De minister wijst het verzoek af. Want in het Besluit aanbestedingsregels overheidsopdrachten staat dat de aanbestedende dienst de vertrouwelijke informatie die een ondernemer heeft verstrekt niet openbaar maakt.

Omdat Voorzorg zich niet bij de weigering neerlegt, belandt de zaak bij de Raad van State. Die zegt dat de Wet openbaarheid bestuur (Wob) als algemene openbaarmakingsregeling alleen wijkt voor bijzondere openbaarmakingsregelingen die zijn vastgelegd in een formele wet en een onderwerp uitputtend regelen. De Wob is een wet in formele zin, want door het parlement aangenomen. Het Besluit is slechts een algemene maatregel van bestuur, ofwel een besluit van de regering.

De minister moet het openbaarheidsverzoek dus toetsen aan de Wob in plaats van aan genoemd Besluit. Volgens de Wob kan de minister het verzoek weigeren als in de documenten gegevens staan die ondernemingen vertrouwelijk hebben verstrekt.

De kans dat de minister het verzoek op die grond afwijst, is groot. ‘Dan tekenen we meteen beroep aan,’ zegt Verstijnen. In dit geval begint er dan niet opnieuw een ellenlange procedure, die eindigt bij de Raad van State. De Raad snijdt de bocht af door de minister ‘een bestuurlijke lus’ om de nek te leggen: de minister krijgt tot 12 mei de tijd voor een nieuw besluit. De Raad kijkt dan meteen of dat nieuwe besluit wel rechtmatig is. Verstijnen is ‘hartstikke blij’ met deze tijdwinst. De minister laat weten dat hij ‘conform de uitspraak een nieuw besluit’ zal nemen.

Vindplaats: LJN BM1054