Barendrecht: ‘VNG moet effectenportefeuille substantieel verminderen’

De gemeente Barendrecht wil dat koepelorganisatie VNG minder geld steekt in beleggingen. Maar het bestuur van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten vindt afbouwen van de beleggingsportefeuille onverstandig. ‘Het is zeer de vraag of dit voor de leden financieel op de lange termijn gunstig uit zou pakken.’

Motie

Barendrecht heeft haar wens verpakt in een motie waarover de andere gemeenten zich kunnen uitspreken tijdens de volgende week te houden Algemene Ledenvergadering van de VNG in Hoorn. De effectenportefeuille van de VNG was eind vorig jaar 66,9 miljoen euro groot, ruim drie miljoen euro meer dan in 2020.

Risico’s

Volgens burgemeester Govert Veldhuijzen van de gemeente Barendrecht is het onnodig dat zo’n grote beleggingsportefeuille wordt aangehouden. Beleggen neemt niet alleen risico’s met zich mee, de VNG heeft daarnaast blijkens het financieel jaarverslag ook een solide vermogens- en liquiditeitspositie. Er is, zo constateert Barendrecht, zelfs al enige jaren sprake van een beter jaarrekeningresultaat dan verwacht in de begroting.

Contributieverlaging

Tegelijkertijd staan nieuwe gemeentebesturen volgens Barendrecht de komende jaren ‘voor zowel financiële uitdagingen, als voor het realiseren van nieuwe ambities’. Vandaar dat de gemeente met het voorstel komt dat de VNG de beleggingsportefeuille substantieel verminderd, in combinatie met een éénmalige uitkering aan alle gemeenten. Een verlaging van de contributie mag ook.

Minimale reserve

Het VNG-bestuur ontraadt de leden in te stemmen met het voorstel. Het is het eens met de gemeente Barendrecht dat de omvang van het eigen vermogen afgebouwd dient te worden naar een minimale reserve. De beleggingsportefeuille is in 2021 weliswaar met 3,5 miljoen euro toegenomen, maar afgaan op financiële resultaten van één of twee jaar acht het VNG-bestuur niet verstandig: ‘Focus op de langere termijn is noodzakelijk om de stabiliteit van de slagkracht van de VNG te garanderen. Zeker gelet op de belangrijke opgaven waarvoor gemeenten staan, streeft het bestuur naar het behoud van een sterke, daadkrachtige organisatie die de belangen van de gemeenten goed kan vertegenwoordigen.’

Eenmalige korting

Het VNG-bestuur waarschuwt ervoor dat het voorstel van Barendrecht gemeenten extra geld gaat kosten. De motie stelt namelijk voor om de contributie- en begrotingssystematiek van de VNG in lijn te brengen met een substantieel verminderde beleggingsportefeuille. Als de daadkracht van de huidige VNG organisatie behouden moet blijven, zullen er dan andere financiële middelen nodig zijn om de organisatie te financieren. ‘Als dit niet meer vanuit het vermogen kan, dan zou tegenover de voorgestelde eenmalige korting een latere meerjarige contributieverhoging komen te staan. Het is zeer de vraag of dit voor de leden financieel op de lange termijn gunstig uit zou pakken.’

Uitkeringsverbod

Juridisch zitten er bovendien haken en ogen aan het voorstel van Barendrecht. De VNG mag volgens de regels als vereniging geen winst onder haar leden verdelen. Het letterlijk uitkeren van vermogen is daarom onmogelijk. Uitkeren via bijvoorbeeld een korting op de contributie kan wel, maar dat betekent dat het vermogen niet meer ingezet kan worden voor de kerntaken van de VNG. Gevolg zou een reorganisatie van de VNG zijn en een verlaging van de daadkracht.