Begeleiding kwetsbaren onder druk

De provincie Zeeland loopt miljoenen mis doordat het ESF-geld voor de  begeleiding van kwetsbaren op de arbeidsmarkt drie jaar eerder op is dan de bedoeling was. ‘Het zou zomaar kunnen dat de doelgroep tussen wal en schip belandt.’ 

De 363 miljoen euro van het programma Actieve Inclusie van het Europees Sociaal Fonds (ESF) zou in drie porties worden verdeeld over de arbeidsmarktregio’s (die het doorsluizen naar gemeenten en scholen), het UWV en de Dienst Justitiële Inrichtingen van Justitie. Maar nog voor de derde tranche heeft Uitvoering van ­Beleid van het ministerie van SZW de gemeenten laten weten dat het geld al op is. De Goese wethouder André van der Reest (SGP/CU) en voorzitter van de arbeidsmarktregio Zeeland zegt dat het voor iedereen ongewenste implicaties heeft. ‘Het raakt de sociale inclusie van jong tot oud. Daarom doe ik een dringend appèl op de staatssecretaris Van Ark om samen naar een oplossing te zoeken.’

Loonkosten
Protest bij de VVD-staatssecretaris van Zeeland en Brabant mocht eerder niet baten. Van Ark vindt dat gemeenten zelf maar geld moeten vinden en suggereert het toegenomen accres uit het gemeentefonds daar voor te gebruiken. Maar dat is geen oplossing, zegt Rob van der Zwaag, voorzitter van de Vereniging Zeeuwse Gemeenten en burgemeester van Veere. ‘Dat geld is al nodig waarvoor het accres bedoeld is: inflatie, loonkosten en overige stijgingen van begrotingsposten.’

Volgens Tom Schild, directeur van de school voor praktijkgericht onderwijs Het Bolwerk in Middelburg en penningmeester van de Zeeuwse Stichting Maatwerk (ZSM), raakt het probleem de volledige doelgroep van voortgezet speciaal onderwijs, praktijkonderwijs en mbo. Dat zijn volgens hem alleen al 1.900 leerlingen. Bij de gemeentelijke projecten komt de toeleiding naar werk van jongeren, statushouders, Niet Uitkering Ontvangers, 50-plussers, mensen die langer dan zes maanden een uitkering hebben en mensen met een arbeidsbelemmering onder druk.

Gat in programmering
Bij de ESF-projecten zijn alle dertien Zeeuwse gemeenten en gelieerde uitvoerders als sociale diensten, SW-bedrijven, jongerenhuizen en alle scholen voor voortgezet speciaal onderwijs en praktijkonderwijs in Zeeland betrokken. Het vervallen van de derde ESF-tranche heeft gevolgen voor de begrotingen van deze gemeenten en scholen, zegt centrumgemeente Goes, die het geld aanvraagt voor de arbeidsmarktregio Zeeland. En dat geldt voor heel Nederland, vreest de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. ‘Tot eind 2021 valt er een gat in de ESF-programmering.’

Onvoldoende regie
Nieuw ESF-geld is pas in 2021 te verwachten en waarschijnlijk pas in de tweede helft, denken ze in Goes. SZW zegt dat alle arbeidsmarktregio’s subsidie hebben kunnen aanvragen. ‘Het betreft een Europees programma met een afgebakend budget. Er komt in het huidige programma geen tijdvak meer voor de arbeidsmarktregio’s. Dit komt doordat de arbeidsmarktregio’s, in tegenstelling tot het verleden, erin geslaagd zijn de toegekende budgetten volledig te benutten.’ Dat het geld eerder op is, komt volgens het ministerie door effectievere begeleiding vanuit het ministerie en het doorvoeren van vereenvoudigingen in de verantwoording. In Zeeland denken ze daar iets anders over: het is nog steeds ingewikkeld en het ministerie heeft onvoldoende regie gehouden.

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 11 van deze week (inlog)