‘Uitbesteden ICT onvermijdelijk’

Het uitbesteden van de ICT gebeurt in Nederland op beperkte schaal. Grootschalig uitbesteden is onbespreekbaar bij de overheid, ervaart ICT~Office. Deze branceorganisatie heeft adviesbureau HEC laten kijken naar grote ICT-uitbestedingen in Engeland en Duitsland.

In Engeland gaf de belastingdienst de ontwikkeling en het beheer van de ICT in 2004 bijna volledig in handen van een bedrijvenconsortium onder leiding van Capgemini, schrijft HEC in het rapport Leren van de buren. Het gaat om een contract voor 10 jaar ter waarde van 8,5 miljard pond. 4000 ambtenaren zijn naar het consortium overgeheveld.

Het Duitse ministerie van Defensie deed de administratieve automatisering over aan een consortium, waarin het ministerie zelf voor 49,5 procent deelneemt. Private partijen zijn Siemens en IBM. Ook hier gaat het om een 10-jarig contact. Dat heeft een waarde van 7,1 miljard euro. Het aantal ‘geprivatiseerde’ ambtenaren bedraagt in Duitsland 2400. Als voorwaarde is bepaald dat voor de uitvoering van 30 procent van de opdracht het middenen kleinbedrijf moet worden ingeschakeld. Doorgaans komt dat bij overheidsaanbestedingen van ICTopdrachten niet aan de bak.

In Nederland is het aandeel van het mkb bij de gunning van overheidsopdrachten minder dan 10 procent. Het Expertise Centrum ziet de omvang van de operaties als succesfactor. Ze vergen een paar jaar voorbereiding en een strakke aansturing, maar hebben zo’n lange looptijd en leveren zo veel revenuen op dat de opdrachtnemer verantwoord kan investeren.

Nood

In beide buitenlandse cases was de aanleiding dat de overheid het zelf niet meer kon. Duitsland gaf prioriteit aan de hereniging en aan buitenlandse operaties. In Engeland was de inning van 430 miljard pond aan belasting in gevaar, zei HEC-directeur Leo Smits vorige week bij de presentatie van het rapport. In Nederland is van zo’n noodsituatie geen sprake. ‘Nog niet,’ volgens Smits.

In het kleiner worden van de overheid die het ook nog eens het met minder budget moet doen, ziet hij een factor die op termijn ook hier tot grote ICT-uitbestedingen dwingt. Daar komt bij dat de complexiteit van ICT-systemen het ook steeds moeilijker maakt. Het feit dat opleidingen te weinig ICT-deskundigen afleveren, die dan liever voor een bedrijf werken dan ambtenaar worden, speelt eveneens een rol. HEC adviseert wel te werken aan meer vertrouwen en gelijkwaardigheid tussen overheid en markt.

Directeur Sylvia Roelofs van ICT~Office vindt in de onderzoeksresultaten steun voor haar pogingen de overheid te overtuigen: ‘Het is niet de vraag of de overheid moet uitbesteden, maar hoe.’ Haar organisatie praat ieder kwartaal met de CIO’s (chief information officers) van ministeries en uitvoeringsorganisaties. De volgende keer staat Leren van de buren op de agenda.

Lees hier het rapport van Het Expertise Centrum