Standaardisatie software gemeenten kan nog jaren duren

Gemeenten geven gezamenlijk jaarlijks 1,2 miljard euro uit aan hun ICT en die kosten moeten omlaag door software te standaardiseren. Het kan, als er niet wordt ingegrepen, nog jaren duren voordat gemeenten aan de huidige standaarden voldoen zo blijkt uit de Monitor Compliancy van VNG en KING.

Tweehonderd leveranciers
De 393 gemeenten gebruiken momenteel softwareproducten van tweehonderd verschillende leveranciers. Er is door gemeenten afgesproken dat de verschillende softwareproducten van verschillende leveranciers met elkaar moeten communiceren, zodat de kwaliteit van dienstverlening beter wordt en er bespaard kan worden. Steeds meer gemeenten en leveranciers werken met gestandaardiseerde software, zo blijkt uit gegevens van de Monitor. Maar de snelheid van de adoptie per standaard verschilt sterk. Bepaalde onderdelen verlopen moeizaam. 

Moeizame adopties
Zo voldoet aan de standaard voor Wabo-BAG nog geen enkele van de zestien beoordeelde producten. De standaard Betalen en Invorderen staat er niet veel beter voor: slechts 3 van de 31 producten voldoen. Bij standaarden MijnOverheid Lopende Zaken en Berichtenbox, waar leveranciers zijn beoordeeld, voldoet 13 procent in september 2014, waar dat percentage in april 2015 40 procent is. Het tempo van die stijging neemt echter wel af. Bij Prefill e-Formulieren Services zijn in totaal 25 producten onderzocht. In januari 2015 voldeden 6 producten (29 procent) en in april 2015 waren dat er 8 (32 procent).

Snelle adopties

Er zijn ook standaarden die sneller geadopteerd worden. Zo is er een flinke toename van gemeenten die voldoen bij Zaak Document Services. In september 2014 is 41 procent van de producten compliant en in april 2015 voldoet 75 procent van de 24 onderzochte producten. Bij de standaarden voor Document Creatie Services zijn 17 producten onderzocht, daarvan voldeed er in januari 2015 zo’n 33 procent en in april 2015 56 procent. Bij de nieuwe standaarden, die voor het eerst in het rapport dat ieder kwartaal verschijnt zijn opgenomen, blijkt 42 procent aan de standaard ‘iWmo voor gemeenten’ te voldoen. Bij ‘iJw voor gemeenten’ is dat veertig procent en bij ‘StUF CORV’ is 59 procent compliant.

Oorzaken
De Monitor laat een geleidelijke ontwikkeling zien, zo schrijven de rapporteurs. Toch gebruiken veel gemeenten nog software die niet aan de standaarden voldoet. Het kan volgens de Monitor Compiancy 1 tot 2 jaar duren voordat de ‘klassieke’ standaarden als Zaak Document Services en MijnOverheid Lopende Zaken/Berichtenbox voldoen. ‘Een van de mogelijke oorzaken is het feit dat de vraag naar compliant producten achterblijft bij de aanvankelijke verwachtingen. Deels heeft dat te maken met de ontbrekende vervangingsvraag bij gemeenten en mogelijk ook met onbekendheid bij diezelfde gemeenten met de inhoudelijke aspecten van de standaarden.’

Miljoenen kwijt aan extra administratiekosten

Minister Plasterk maakte onlangs bekend dat hij 'nader laat analyseren' of het klopt dat de gemeenten miljoenen extra kwijt zijn aan administratiekosten door decentralisaties. Ook wordt gekeken of vereenvoudiging van informatiestromen mogelijk is. Een projectleider van VNG schatte tijdens een Binnenlands Bestuur-debat in dat er 100 tot 150 miljoen euro aan administratiekosten zijn ontstaan. Hij riep op tot ‘zo snel mogelijk standaardiseren.’