'Nieuwe bestuurlijke laag voor cybersecurity nodig'

‘Cybergraven’ die hun ‘cyberschappen’ beschermen, zoals dijkgraven dat voor hun waterschappen doen. Ronald Prins, directeur van Fox-IT, roept op tot een nieuwe bestuurlijke laag die Nederland op digitaal gebied beschermt. 

Nieuw bestuursorgaan

Een bestuurlijke laag met specialisten die zich bezighouden met cybersecurity is hard nodig, zo vertelt Prins na aanleiding van zijn column op Computable.nl aan Binnenlands Bestuur. ‘Deskundige mensen die de laarzen aantrekken en op de dijken zelf gaan staan is het idee. Uiteraard moeten we zo’n bestuurslaag niet verdelen over de fysieke ruimte, zoals nu bij waterschappen gebeurt. Maar een nieuw landelijk bestuursorgaan voor digitale veiligheid lijkt mij een goed idee.’

Taakverdeling problematisch
Momenteel wordt cybersecurity ondergebracht bij verschillende departementen, zoals de politie, het ministerie van Defensie en de inlichtingendiensten. De bijbehorende taakverdeling kan problematisch zijn, zo legt Prins uit. ‘Bij incidenten op cybergebied is niet helder wie waar verantwoordelijk voor is. Wanneer bijvoorbeeld Iraanse inlichtingen bij bedrijven inbreken die voor Nederland van vitaal belang zijn, wijzen politie, het ministerie van defensie en de inlichtingendiensten naar elkaar. Het is immers niet gelijk duidelijk van wie zo’n aanval komt. Er moet daarom een orgaan komen dat verantwoordelijk is voor de digitale veiligheid van belangrijke knooppunten zoals waterbeheer, netwerken, energie en luchthavens, zoals dat in Engeland nu al gebeurt.’ In Engeland is cybersecurity een taak voor Cabinet Office, zo vertelt Prins. ‘Redelijk vergelijkbaar met Algemene Zaken. Er is daar ook een nationale strategie opgezet voor cybersecurity. Het Cabinet Office kan ‘dwars door alle ministeries heen’ werken, zo ontstaat er geen versplintering.’

Gelatenheid in de politiek

Vanuit de politiek kan het idee van Prins rekenen op veel enthousiasme, maar daar blijft het vaak bij. ‘Goed idee, hoor ik als ik hierover in gesprek ben met politici. Maar dan ontstaat er een bepaalde gelatenheid. Ons politiek bestel is anders dan in Engeland en daarom wordt het onmogelijk geacht.’ Een minister voor cybersecurity, om zo versplintering tegen te gaan en meer duidelijkheid te scheppen bij incidenten zou volgens Prins ook een goede optie zijn. ‘Die hoeft geen eigen departement te hebben, maar wel een eigen stoel in de ministerraad.’

Oorlog

Om Nederland digitaal beter te beschermen moet er op bestuursniveau in ieder geval snel iets veranderen, stelt Prins. ‘Het is nu wachten op het moment dat er iets ernstig misgaat. Landen als Rusland of Iran kunnen in hun ‘strijd’ met het westen zomaar in onze energievoorzieningen gaan snoeien, zodat wij van hun afhankelijk blijven. Er zijn genoeg landen zich zodoende aan het voorbereiden op een digitale oorlog, zodat ze op cybergebied hard kunnen uithalen op het moment dat het nodig is. Nederland heeft daar nu geen antwoord op, mocht het ooit gebeuren.’