'Privacy is dead, get over it'

De titel schijnt een citaat te zijn van Mark Zuckerberg, CEO en oprichter van Facebook. Een bedrijf dat inderdaad niet bekend staat als hoeder van de privacy. En wat ik dan grappig vind, is dat de Europese privacy officer een Duitser is en Duitsland staat bekend als heel streng op het gebied van privacy. Maar goed, dat is eigenlijk niet waar ik het over wilde hebben.

Facebook ligt opnieuw onder vuur door de Oostenrijkse activist en jurist Max Schrems. Deze man is er voor verantwoordelijk dat het Europese Hof van Justitie in een eerdere rechtszaak de Safe Harbour principes ongeldig verklaarde. Die procedure was hij aangegaan, omdat de Amerikaanse geheime diensten toegang hadden tot onze Europese facebookaccounts. En alle andere data, want Facebook volgt gewoon iedereen, ook de mensen die geen account hebben (en dus ook niet akkoord zijn gegaan met de kleine lettertjes).

Max Schrems is dus nu een nieuwe procedure gestart. In deze procedure zijn door de Oostenrijkse rechter vragen gesteld aan het Europese Hof van Justitie. Het gaat om de vraag of consumenten als groep hun klacht kunnen laten indienen door één persoon. Een zogeheten class-action of groepsvordering. In de Safe Harbour zaak was er ook sprake van een class-action, maar toen ging het om een financiële vordering en naar Oostenrijks recht is het dan mogelijk om de vordering over te dragen op één persoon. Nu gaat het dus om een klacht en niet om een vordering.

In Nederland kennen wij dergelijke class-actions niet. Wel is het mogelijk dat een stichting of vereniging die de belangen behartigt van een groep mensen, namens deze mensen een procedure voert. Denk dan bijvoorbeeld aan de Buma Stemra die de belangen vertegenwoordigt van muzikanten.

Met de Privacy Verordening wordt het ook mogelijk gemaakt om de rechten op grond van de verordening (zoals het recht op schadevergoeding) uit te laten oefenen door organen, organisaties of verenigingen zonder winstoogmerk. Het is daarbij aan de lidstaten om te bepalen of zij zover willen gaan dat deze organen en organisaties ook zonder machtiging van de betrokkene kunnen optreden. Ik denk niet dat Nederland zover zal gaan, omdat deze class-action niet voorkomt in ons rechtssysteem. Wel zal het denk ik mogelijk worden dat een advocaat (een orgaan?) namens een heleboel betrokkenen één rechtszaak kan beginnen wegens privacyschendingen. Een beetje Amerikaans: The People vs…. Facebook? Google?

Al met al ben ik toch erg benieuwd naar de uitspraak van het Hof van Justitie, omdat deze ook gevolgen zal hebben voor Nederland. Privacy is trouwens niet dead. Het is alive and kicking!