Europese megaboete voor Meta

Europese privacytoezichthouders hebben Meta Platforms een boete opgelegd van 1,3 miljard dollar, omgerekend 1,2 miljard euro. Het moederbedrijf van Facebook zou gegevens van gebruikers hebben doorgestuurd naar de Verenigde Staten. De toezichthouders van de Europese Unie willen dat het juridisch onmogelijk wordt voor Facebook om Europese gebruikersgegevens naar de VS te sturen. Zij vrezen namelijk dat deze in handen kunnen komen van Amerikaanse inlichtingendiensten.

Grootste Europese boete voor privacyschending ooit

Meta kreeg de boete opgelegd door de Ierse privacytoezichthouder Data Privacy Commissioner (DPC). Het is de grootste boete die ooit in het kader van de General Data Protection Regulation (GDPR) is opgelegd. De overtreding van de Europese privacywet is volgens het EDPB dan ook 'heel ernstig'. Meta gaat 'stelselmatig, herhaaldelijk en voortdurend' in de fout en door de vele miljoenen gebruikers is de schaal 'enorm'. Volgens de Europese datawetgeving kunnen bedrijven worden onderzocht door de privacywaakhond van het land waar zij hun Europese hoofdkantoor hebben. Meta heeft een Europees hoofdkantoor in Ierland.

Gebruik van Meta-producten nog gemeengoed

Waar het rijk, de AIVD en sinds kort ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) lokale overheden afraden om apps te gebruiken uit landen met een offensief cyberprogramma, zoals Rusland en China, is het gebruik van Amerikaanse apps die de privacy van Europese burgers schenden vooralsnog gemeengoed onder overheden. De megaboete kan aanleiding zijn om het gebruik van producten van Meta te heroverwegen.

Staatssecretaris digitalisering Alexandra van Huffelen is weliswaar in gesprek met Facebook om te zorgen dat het bedrijf beter omgaat met data van Nederlandse burgers en bedrijven, maar verwacht niet dat het bedrijf aan alle eisen zal voldoen. Onlangs riep ze de EU-lidstaten op om in navolging van Nederland online platformen en techleveranciers te onderwerpen aan privacy- en mensenrechtenonderzoeken en te stoppen met de diensten die slecht uit de test komen én geen verbetering laten zien.

Getouwtrek tussen EU, VS en techbedrijven

De EU, de VS en Amerikaanse internetbedrijven touwtrekken al langer over de overdracht van Europese gebruikersgegevens. De Europese rechter zette in 2020 een streep door daarover gemaakte afspraken. Ook de modelcontracten die Meta met de EU heeft gesloten om toch data te kunnen overbrengen beschermen gebruikers niet genoeg, vindt het EDPB. Vóór medio oktober moet dat zijn rechtgezet. De VS en de EU werken naarstig aan nieuwe afspraken waarmee de toezichthouders wél zouden kunnen instemmen. Als dat niet lukt, denken sommige grote internetbedrijven erover uit Europa te vertrekken, hebben ze al meermaals gedreigd.

Meta kreeg al meerdere grote boetes 

Begin dit jaar kreeg Meta al een boete van 390 miljoen euro van de DPC. Het bedrijf kreeg deze boete voor de manier waarop gebruikersgegevens worden gebruikt voor gepersonaliseerde advertenties. Ook dat was niet de eerste keer. In september legde de DPC Meta-dochter Instagram nog een boete op van 405 miljoen euro en in november was al sprake van een boete van 265 miljoen euro voor Meta. (ANP/Redactie)