VNG kritisch op Europees plan voor digitaal reiscertificaat

De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) heeft kritiek op het voorstel van de Europese Commissie voor een digitaal reiscertificaat (Digital Travel Certificate, DTC). Volgens de VNG schiet het plan tekort op belangrijke punten zoals privacy, uitvoerbaarheid en bescherming van burgers.

De Europese Commissie wil met het digitaal reiscertificaat grenscontroles op luchthavens versnellen – naar verwachting met zo’n 22 seconden per reiziger. Maar volgens de VNG gaan de plannen voorbij aan essentiële waarborgen. Zo ontbreekt het volgens de koepelorganisatie aan een betrouwbare manier om de juistheid van gegevens te valideren en zijn er onvoldoende garanties tegen misbruik van biometrische gezichtsherkenning. Dit is volgens VNG extra zorgelijk omdat uit onderzoek blijkt dat deze technologie bij sommige groepen, zoals etnische minderheden, minder betrouwbaar werkt.

Daarnaast vrezen gemeenten dat het systeem kan worden gebruikt om reisbewegingen van burgers te volgen, zonder de transparantie die in andere wetgeving, zoals de eIDAS 2.0-verordening, wél is geregeld. Ook de technische kaders voor dataminimalisatie en doelbinding – belangrijke principes om privacy te beschermen – ontbreken.

Extra taken voor gemeenten

Verder wijst de VNG erop dat gemeenten waarschijnlijk extra taken krijgen als gevolg van de invoering van het DTC. In Nederland zijn gemeenten verantwoordelijk voor de uitvoering van de Paspoortwet. De nieuwe certificaten kunnen een extra belasting betekenen, zonder dat er overleg is geweest over de praktische haalbaarheid of de impact op lokale overheden.

De VNG roept de Nederlandse regering op om zich kritisch op te stellen in Brussel en ervoor te zorgen dat de belangen van burgers en gemeenten worden meegenomen in de verdere uitwerking van de plannen.