Zoveelste boete voor gezichtsherkenningsbedrijf

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft gezichtsherkenningsbedrijf Clearview AI beboet voor 30,5 miljoen euro. Ook krijgt het Amerikaanse bedrijf dwangsommen met een maximum van 5 miljoen euro. Clearview heeft onder meer illegaal een database aangelegd met miljarden foto's van gezichten. In deze database zijn ook foto's van Nederlanders opgenomen.

Portrettendatabase

Volgens de toezichthouder biedt Clearview gezichtsherkenningsdiensten aan voor inlichtingen- en opsporingsdiensten. De onderneming zou een database hebben met ruim 30 miljard foto's van mensen. Die plukt de onderneming met speciale scrapetechnologie van het internet en zet ze vervolgens per gezicht om in unieke biometrische codes.

Dit alles gebeurt zonder dat mensen het weten en zonder dat zij daarvoor toestemming hebben gegeven. AP-voorzitter Aleid Wolfsen waarschuwt dat dit ten strengste verboden is. ‘Gezichtsherkenning is een zeer ingrijpende technologie, die je niet zomaar mag loslaten op iedereen ter wereld.’

Niet toegestaan

Ook het gebruiken van de dienst is in Nederland niet toegestaan. ‘Nederlandse organisaties die Clearview gebruiken, kunnen dan ook fikse boetes van de AP verwachten’, aldus Wolfsen. Technieken als gezichtsherkenning mogen namelijk alleen in zeer uitzonderlijke gevallen door bevoegde instanties zoals de politie worden toegepast. Hoeveel Nederlandse gezichten zijn opgenomen in de database van Clearview kan de AP niet zeggen. Maar gezien de hoeveelheid gezichten die volgens het bedrijf zelf zijn verzameld, zou iedereen met foto's op sociale media ervan uit moeten gaan dat hij of zij in de database van Clearview zit. 

Onduidelijkheid over gebruik

In hoeverre opsporingsdiensten gebruikmaken van de diensten van Clearview, is ook niet duidelijk. Clearview zegt zelf alleen diensten te leveren aan inlichtingen- en opsporingsdiensten buiten de Europese Unie.

De AP startte het onderzoek naar Clearview na een tip van de Nederlandse stichting Bits of Freedom die opkomt voor digitale burgerrechten. Volgens Bits of Freedom is het belachelijk dat bedrijven als Clearview AI geld verdienen aan databanken waarin gezichten worden herkend. ‘We zijn dan ook ontzettend blij dat de AP werk heeft gemaakt van onze klacht en Clearview AI nu deze boete oplegt,’ zegt Nadia Benaissa, beleidsadviseur bij Bits of Freedom. ‘Hiermee wordt een belangrijk signaal afgegeven aan Clearview AI zelf én aan organisaties die Clearview AI gebruiken, waaronder vermoedelijk de Nederlandse politie.’

Meer boetes

Inmiddels hebben ook toezichthouders in Frankrijk, Italië en Griekenland Clearview beboet, elk voor 20 miljoen euro. Volgens de AP probeert Clearview evenwel onder de betalingen uit te komen. Clearview is ook helemaal nog niet gestopt met de overtredingen. Momenteel onderzoekt de waakhond daarom of het mogelijk is om de leiding van het bedrijf persoonlijk aansprakelijk te stellen. Clearview heeft geen bezwaar gemaakt tegen het boetebesluit en kan dus niet meer in beroep tegen de boete.

In juni trof Clearview in de Verenigde Staten een schikking waarbij 23% van het bedrijf overgaat naar de gedupeerden. Dit komt neer op een waarde van 52 miljoen dollar, gebaseerd op de huidige waarde van het bedrijf van 225 miljoen dollar. Al met al begint het businessmodel van het bedrijf scheuren te vertonen. (ANP/Redactie)