'Bestuurders hebben met BGT goud in handen'
De gemeente voorzien van goede en bruikbare informatie, dat is kortom waar de BGT om draait. 'Beleidsinformatie en informatie over de gemeente is net zo belangrijk als de gemeentefinanciën.'
De Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT) lijkt voor velen op het eerste gezicht 'gewoon een kaart', maar volgens ingewijden kan deze in de toekomst een heel grote rol spelen. In het gemeentehuis van Dronten was de BGT woensdag onderwerp van gesprek tijdens een thema-avond van de VNG.
Informatie is goud waard voor gemeenten
'Als eenvoudig wethouder vroeg ik mij af toen iemand de BGT opperde: wat is het eigenlijk? Bij de uitleg kwam het er op neer dat de BGT gewoon een kaart is. Niets nieuws toch? Er zijn al eeuwen kaarten’, zo opent wethouder Rein Zijlstra van gemeente Zeewolde met een knipoog de avond. ‘Maar inmiddels weet ik: als je meerdere van deze BGT-systemen aan elkaar koppelt krijg je zeer waardevolle informatie.'
Informatie net zo belangrijk als financiën
De gemeente voorzien van goede en bruikbare informatie, dat is kortom waar de BGT om draait, zo vindt ook burgemeester van Nieuwegein Frans Backhuijs. 'Beleidsinformatie en informatie over de gemeente is net zo belangrijk als de gemeentefinanciën. De gemeente is een informatieverwerkende organisatie. Er komt informatie binnen, daar wordt iets mee gedaan en er gaat informatie naar buiten. Dat varieert van losliggende stoeptegels en onderhoud van groen tot financiële zaken. Informatie en het beleid daarvan moet meer op de bestuurderstafel terechtkomen, ook al zijn bestuurders daar soms huiverig voor vanwege het technische aspect. De BGT is bij die overgang belangrijk.'
Het belang van BGT voor bestuurders
De BGT kan voor bestuurders een grote rol spelen, zo denkt Backhuijs. ‘Door bijvoorbeeld gebouwen te registreren op de kaart, in combinatie met het aantal personen per adres. Zo kun je efficiënt leegstand opsporen met de kaart. In eerste instantie registreer je alleen, maar als je deze registraties koppelt aan maatschappelijke zaken heb je goud in handen'. Dat de BGT toekomst heeft is volgens Backhuijs duidelijk. De hoeveelheid informatie van een gemeente verdubbelt volgens hem jaarlijks. ‘De meeste informatie niet zozeer toegankelijk, maar via internet wél voor iedereen bereikbaar. Bewoners zijn tegenwoordig heel handig in informatie vergaren, terwijl de gemeenten er wel eens gebrekkig mee omspringen. De juiste informatie vinden duurt soms wel weken. Bewoners hebben soms zelfs meer informatie dan bestuurders en gebruiken dit dan ook in gesprekken. Je moet dus van goeden huize komen als je een gesprek aangaat. Vaak is het ook lastig inschatten of informatie wel betrouwbaar is. De BGT kan die betrouwbare informatie zijn. Ook is informatie sneller gevonden.'
Einde Google Maps in de raad
Namens het ministerie van Infrastructuur en Milieu legt Elise Wagenmaker uit waarom de komst van BGT gerealiseerd moet worden. ‘Met de BGT komt er een basisregistratie voor fysieke objecten van alle bronhouders, zoals gemeenten, provincies, waterschappen en ProRail. Van die gegevens wordt een universele kaart gemaakt. Als er bijvoorbeeld een rotonde moet worden aangepast, heeft dat effect op de omliggende sloten, rails en wegen. Werk je in één kaart in plaats van vier, dan scheelt dat tijd, kosten en worden er minder fouten gemaakt. Er wordt in één kaart gewerkt die altijd actueel en betrouwbaar is.’ De BGT moet op 1 januari 2016 zijn afgerond. 'We hopen dat gemeenteraden daarna niet meer met Google Maps aankomen tijdens vergaderingen.'
Positief gevoel
Directeur Jan Bruijn van SVB-BGT, het samenwerkingsverband bronhouders voor de BGT, heeft een positief gevoel over de transitie van de BGT. Hij legt onder meer aan de aanwezigen uit hoe de gemeenten er in landelijk opzicht voorstaan. ‘Van onze doelgebieden is Flevoland erg goed bezig. Het merendeel van de gemeenten is inmiddels op de goede weg. Maar er zijn er ook een aantal bij wie we nog wat zorgen hebben.’ SVB-BGT stimuleert de bronhouders in dat geval om hun gegevens snel te leveren. ‘Ze worden gevraagd gegevens aan te leveren als deze achterblijven. Doen ze dat niet, dan spreken we ze er op aan dat andere partijen afhankelijk zijn van hun. Het is ongelooflijk veel werk. We zouden heel knappe jongens en meisjes zijn als het in de eerste helft van 2016 is afgerond.’
Informatie koppelen
Aan het slot van de avond vertellen medewerkers van gemeenten Dronten en Almere hoe de BGT voor hun van pas komt en hoe deze tot stand is gekomen. ‘In Almere zijn er 546.000 objecten om te registreren. Daarnaast moeten we alles aan elkaar koppelen. Maar dan hebben we ook wat: we zien niet alleen dat er ergens een speelveldje ligt, maar ook welke kwaliteit deze heeft, voor welke leeftijd deze geschikt is en we kunnen daarbij kijken naar de leeftijd van de bewoners eromheen. Vergrijst de wijk? Dan is het wellicht tijd om het een en ander aan te passen. Je kan de gekoppelde informatie ook gebruiken bij de bewoners zelf. Waar wonen de schoolverlaters? Hoe hoog zijn de inkomens? Zijn het huur of koophuizen? Je kan zodoende preventieve maatregelen nemen om een ontspoorde wijk te voorkomen.’
Samenwerking
Als voorbeeld wordt de combinatie van rolstoelgebruikers en vuilniscontainers genoemd. Een persoon in een rolstoel gaf aan dat hij niet bij de container kan en de zak er daarom naast zet. ‘Als je aan de cijfers van rolstoelgebruikers en het aantal zakken naast de container kan aflezen dat veel mensen met dit probleem zitten, is het misschien een overweging om de containers in bepaalde wijken aan te passen.’ De gemeenten hebben nog wel een suggestie voor de overgang naar BGT. ‘Wij zouden niet alleen de gegevens gecombineerd willen zien, maar ook het beheer van de BGT. Het lijkt ons een goed plan om één partij aan te stellen die verantwoordelijk is voor het beheer van de kaart. Één aanspreekpunt werkt efficiënter en je hoeft niet bij een mutatie tien verschillende bronhouders iets te laten aanpassen. Dat scheelt kosten en tijd. Wij raden aan: onderzoek of er een betere samenwerking bij het beheer mogelijk is.’
In mei organiseren het Programmabureau BGT (ministerie van IenM), SVB-BGT en DataLand vier vergelijkbare bijeenkomsten als deze in Dronten, speciaal voor bestuurders van gemeenten, provincies en waterschappen!
De bestuurdersbijeenkomsten worden georganiseerd in Groningen (20 mei), Kampen (21 mei), Den Haag (27 mei) en ’s-Hertogenbosch (28 mei). Meer informatie is te vinden op www.dataland.nl/bestuurdersbijeenkomsten.
Wijs vooral ook uw bestuurder(s) op deze bijeenkomsten!