Onterecht strafontslag voor rokende ambtenaar

Een ambtenaar van de gemeente Roermond tobde met haar gezondheid en was vaak ziek. Meerdere dienstopdrachten – stop met roken, ga sporten, bezoek een diëtist – werden genegeerd. De gemeente ontsloeg haar, maar dat had volgens de Centrale Raad van Beroep niet gemogen.

Ziekteverzuim
Het is alweer zo’n tien jaar dat de ambtenaar regelmatig ziek is. Haar gemeente, Roermond, laat een fysiek-belastbaarheidsonderzoek uitvoeren en er volgt een arbeids-fysiotherapeutische diagnose. De bedrijfsarts geeft adviezen hoe haar gezondheid kan worden bevorderd en het ziekteverzuim kan worden teruggedrongen.

Levensstijl

Het college denkt actief mee. De ambtenaar moet twee maal per week gaan sporten, een cursus Stoppen met roken gaan volgen en zich onder behandeling plaatsen van een erkend diëtist. Verder moet ze alles doen om haar levensstijl in positieve zin te wijzigen. Als de ambtenaar laat zien dat zij in alle opzichten de aanbevelingen van het medisch kader ter harte neemt, de met haar werkgever gemaakte afspraken nakomt en verder goed functioneert, dan kan ze blijven. Houdt ze zich daar de komende 24 maanden niet aan, dan volgt strafontslag. Ze is gewaarschuwd.

Strafontslag

Het gaat een tijdje goed. Daarna constateert het college dat de ambtenaar niet één keer het sportcentrum meer heeft bezocht. De behandeling gericht op het stoppen met roken, heeft ze – zonder afstemming met of medeweten van de dienstleiding – afgebroken. Sterker: ze is weer begonnen met het roken van shag, zelfs op plekken waar dat niet is toegestaan. Een afspraak met de diëtist heeft ze nooit gemaakt. Een hulpmiddel om de gevolgen van slaapapneu tegen te gaan heeft ze niet gebruikt. Daar komt bij dat ze tijdens de proeftijd door meerdere collega’s bij herhaling slapend op het werk is aangetroffen. Verder is zij op een bepaalde dag vier uur ongeoorloofd weggebleven van de locatie waar zij behoorde te werken. Tot slot zijn er nog de collega’s die melden zich aan haar te storen omdat ze haar taken niet of niet naar behoren uitvoert. Voor het college is de maat vol: plichtsverzuim, en het strafontslag wordt doorgezet.

Onaanvaardbare inbreuk

Dat vecht de ambtenaar aan. Omdat ze bij de rechtbank Limburg geen gelijk krijgt, stapt ze naar de Centrale Raad van Beroep. Daar kantelt de zaak, blijkt uit de uitspraak van 7 juni 2018. De dienstopdrachten maken naar het oordeel van de Raad een ingrijpende en onaanvaardbare inbreuk op de persoonlijke levenssfeer en de lichamelijke integriteit van medewerkster. De opdrachten gaan buiten de arbeidsrelatie en beïnvloeden direct haar persoonlijke keuzes, wat zij niet hoeft te dulden. Een noodzaak tot deze opdrachten, die zouden voortvloeien uit de aard van haar werk ontbreekt. Kortom, geen plichtsverzuim.

Slapen onder werk

En het slapen onder het werk? De ambtenaar heeft dit ontkend en het college heeft niet concreet gemaakt wanneer en onder welke omstandigheden dit zou hebben plaatsgevonden. Als collega’s beweren zich taan haar te storen, moet aan hun verklaringen over ‘slapen’ niet te veel betekenis worden gehecht. Ook hier is plichtsverzuim niet aangetoond. Dat geldt echter wel voor haar ongeoorloofde afwezigheid gedurende vier uur, maar dat is te weinig om haar strafontslag op te leggen. Ze kan dus gewoon blijven. De Raad vindt wel dat het college kritisch mocht zijn op haar houding en gedrag, en om een oplossing te vinden voor een problematische arbeidsrelatie. Maar de gevolgde weg, met de daarbij gemaakte inbreuken op haar persoonlijke levenssfeer, is onbegaanbaar.