‘Er zit een stukje Herbert in iedereen’

De Telefilm Project Herbert, die zaterdag wordt uitgezonden op NPO 3, is niet per se reclame voor werken bij de gemeente. Ambtenaar Herbert kampt met vervelende collega’s, een kantoorbreed ‘Totaal Vitaal’-programma dat hem dwingt om tijdens het werk aan lichaamsbeweging te doen en het soort kantoorborrels waar The Office nog hip bij afsteekt. Ook Herbert zelf voldoet aan een bepaald stereotype: dat van de introvert zonder veel stijlgevoel.

Uitvergroting

De Nederlandse komedie draait om Herbert (Thomas Höppener), die na een traumatische gebeurtenis in zijn jeugd sterk hecht aan stabiliteit en zekerheid. Als zijn moeder besluit dat hij op zijn veertigste toch echt op eigen benen moet staan en hem uit het ouderlijk huis schopt, krijgt hij te maken met de hopeloosheid van de hedendaagse woningmarkt. Door een fout belandt hij in een studentenhuis. Niet de beste plek voor iemand die houdt van rust, reinheid en regelmaat, maar gaandeweg brengen de studenten hem wel enkele levenslessen bij, zoals dat het soms loont om op de barricaden te staan voor je dromen.

Project Herbert is een coming-of-age-film over een man die de gang naar volwassenheid beleeft wanneer hij wordt gedwongen om zichzelf te bevrijden uit zijn vaste structuren en de dienstbaarheid aan zijn moeder. Het is een uitvergroting, benadrukt regisseur Barbara Bredero in een videogesprek met Binnenlands Bestuur. ‘Als hij een wervelende baan had gehad, was het contrast met het leven in het studentenhuis minder groot geweest. In principe had het elke enigszins saaie baan kunnen zijn, maar bij een baliemedewerker van de gemeente kunnen de meeste mensen zich wel iets voorstellen.’

Beperkte middelen

Telefilms zijn Nederlandse speelfilms voor televisie die actuele maatschappelijke thema’s behandelen. Jaarlijks zijn er 90 inzendingen voor de Telefilm, waarvan er 12 worden geselecteerd en 6 uiteindelijk worden gemaakt, in opdracht van de NPO. Met een budget van 850.000 euro en een strak format (de film moet toegankelijk zijn, urgent en iets zeggen over de tijdsgeest) dwingt de Telefilm makers om creatief te zijn met beperkte middelen. Met het oog op de haalbaarheid kent Project Herbert weinig locaties en weinig nachtscènes. Het ‘stadsdeelkantoor’ uit de film is de ontruimde bovenverdieping van een voormalig ziekenhuis.

Het scenario is van Gabi Cochavi, Roos van der Werf en Inge Sonderen. De producent koppelde hen voor dit filmproject aan de ervaren rot Bredero (onder andere regisseur van de Mees Kees-films en de tv-serie Dertigers) bij de film. ‘Ik vind het leuk om met een beperkt budget te gaan toveren,' zegt zij.

Zoekend naar geborgenheid

Project Herbert is zeker niet bedoeld om ambtenaren of hun werk belachelijk te maken. ‘Ik hoop dat de kijkers Herbert in hun hart sluiten,’ zegt Bredero. ‘Er zit een stukje Herbert in iedereen, worstelend en zoekend naar geborgenheid en warmte.’ Álle personages worden eendimensionaal neergezet, stelt de regisseur, van de losbollige studenten tot Herberts collega’s bij het stadsdeelkantoor. ‘In negentig minuten moet je wezen waar je naartoe wil in het verhaal. Daarvoor moet je goed bedenken waaraan je de screentijd wil besteden.’

Gebaseerd op werkelijkheid

Inspiratie voor het bleke beeld dat van het ambtenarenbestaan wordt geschetst, haalden de makers onder andere uit hun omgeving. Het Totaal Vitaal-programma is gebaseerd op de werkelijkheid. ‘Iemands partner werkte bij een overheidsinstelling waar ze tussen het werk door verplicht moesten pauzeren om met een strandbal over te gooien,’ vertelt Bredero. Het leven van een gemeenteambtenaar staat in schril contrast tot haar eigen bestaan als regisseur. ‘Als je houdt van structuur, regels en een goed pensioen, dan zit je goed als ambtenaar. Mijn agenda is niet regelmatig en wordt bepaald door een ander. Werk en privé loopt door elkaar, ik krijg geen vakantiegeld of pensioen. Het is maar net wat je ligt.’