Ambtenaar mag half jaar vanuit buitenland werken

Medewerkers van de gemeente Amsterdam kunnen, als hun leidinggevende er tenminste mee instemt, zes maanden achtereen hun werkzaamheden vanuit het buitenland verrichten.

Het gaat volgens het werkgeversteam van de gemeente om een proef voor medewerkers die in de corona-periode hun werkzaamheden al bijna volledig vanuit huis deden. Veel Amsterdamse ambtenaren doen dat al sinds maart 2020. Aanvankelijk ging het om een periode van drie maanden, maar de duur is inmiddels verlengd naar maximaal een half jaar.

De gemeente start met de proef vanuit ‘goed en modern werkgeverschap’ en noemt het ‘een mooi gebaar. ‘Corona zorgt voor veel ellende, maar het levert ook mooie nieuwe initiatieven en kansen op. Gelukkige werknemers zijn productieve werknemers en wie weet wat voor mooie ideeën er ontstaan in het buitenland’, aldus de gemeente.

Veilig internet

Het klinkt misschien als een betaalde vakantie, thuiswerken in het buitenland, maar dat is het volgens het werkgeversteam zeer zeker niet. Om daar geen misverstand over te laten ontstaan, gelden er voorwaarden. Zo is het de leidinggevende die bepaalt of een medewerker toestemming krijgt om thuis te werken in het buitenland. ‘Het is geen recht waar een medewerker zich op kan beroepen. Maar als het mogelijk is, dan adviseert het werkgeversteam aan leidinggevenden om toestemming te geven.’

In principe kan volgens het werkgeversteam iedereen die sinds de start van de coronacrisis grotendeels thuiswerkt, ook thuiswerken vanuit het buitenland. ‘Immers, het werk gebeurt nu ook vanuit huis en het zou niet moeten uitmaken waar dat huis staat’, aldus de toelichting.

Wel moet de aard van het werk het toelaten om het werk in het buitenland te verrichten. Verder dient, als medewerkers met vertrouwelijke gegevens werken, vooraf goed onderzocht te worden of er in het buitenland een veilige internetverbinding mogelijk is en of er nog andere maatregelen nodig zijn.

Caravan taboe

Medewerkers die willen thuiswerken vanuit het buitenland worden geacht dat te doen in een huis. Dat betekent dus dat een medewerker een (vakantie) huis huurt, van huis ruilt of in huis bij familie/vrienden logeert. Het is niet toegestaan om vanuit een hotel, caravan of tent te werken. Ook is de medewerker verantwoordelijk voor het arboconform inrichten van de thuiswerkplek en voor goed werkend en beveiligd internet. De te maken kosten daarvoor komen voor eigen rekening. Dat geldt ook voor de eventuele extra verzekeringskosten.

Een thuiswerkperiode in het buitenland duurt maximaal zes maanden. Een medewerker die langer wil blijven, neemt dan vakantie of onbetaald verlof op. Vakantieperiodes waarin de medewerker met zijn of haar gezin op vakantie is, bijvoorbeeld twee weken met kerst of zes weken in de zomer, zijn uitdrukkelijk niet bedoeld om thuis te werken vanuit het buitenland en maken geen deel uit van de proef.

De normale regels die in Nederland gelden, zijn ook van toepassing als de medewerker vanuit het buitenland werkt. Daaronder vallen in ieder geval het goed bereikbaar zijn voor leidinggevenden en collega’s en de regels rond ziek- en hersteld melden.

EU-lidstaten

Een andere beperkende voorwaarde is dat het thuiswerken vanuit het buitenland met toestemming van de leidinggevende alleen mag binnen de 27 lidstaten van de EU, en binnen het Caraïbisch deel van Nederland. Dat is zo omdat voor landen binnen de EU geen werkvergunning/ werkvisum nodig is. Er zijn vier landen waar zonder werkvergunning gewerkt mag worden die geen onderdeel de EU uitmaken, namelijk Zwitserland, Liechtenstein, Noorwegen en IJsland. Buiten de EU mag een medewerker niet zomaar werken en dan wordt het verlenen van toestemming vanuit de werkgever dus juridisch gezien ingewikkeld, met mogelijk fiscale gevolgen.

Medewerkers die van hun leidinggevende toestemming krijgen om aan de proef mee te doen, wordt gevraagd hun ervaringen bij te houden en te delen. Zij vullen voor vertrek, tijdens hun verblijf in het buitenland en na terugkeer een korte vragenlijst in die ze van P&O ontvangen. Hun leidinggevenden doen dat ook. Op die manier meet de gemeente de ervaringen. Die zijn onderdeel van de evaluatie, op basis waarvan de werkgever besluit of er beleid wordt opgesteld rond thuiswerken vanuit het buitenland. Door het negatief reis advies lag de proef een tijdje stil. De evaluatie vindt nu deze zomer plaats.