Nevenwerkzaamheden

Een ambtenaar is verplicht om melding te maken van nevenwerkzaamheden die de belangen van dienst kunnen raken. Nevenwerkzaamheden zijn verboden indien de goede vervulling van de functie of de goede functionering van de openbare dienst niet in redelijkheid is verzekerd.

Een bestuurslidmaatschap van de sportclub zal in de meeste gevallen op weinig bezwaar stuiten. Maar een belastingambtenaar die bijklust als fiscaal adviseur is wel problematisch. Dat raakt immers direct aan de werkzaamheden die de ambtenaar in de openbare dienst verricht. Belangenverstrengeling ligt in dat geval op de loer. In sommige gevallen zijn de nevenwerkzaamheden zo omvangrijk dat de hoofdwerkzaamheden in het gedrang komen. Ook in die gevallen ligt een verbod van de nevenwerkzaamheden voor de hand. Het verrichten van nevenwerkzaamheden tijdens ziekte is als uitgangspunt wel toegestaan, zolang dit de genezing maar niet belemmert.

De werkgever kan aan het verlenen van toestemming tot het verrichten van nevenwerkzaamheden voorwaarden verbinden. Vaak wordt als voorwaarde geformuleerd dat er zelfs geen ‘schijn van belangenverstrengeling’ mag zijn. Een senior jurist bij de gemeente Veldhoven had onder deze voorwaarden toestemming voor nevenwerkzaamheden. Het kwam echter uit dat hij als ambtenaar betrokken was bij een project waaraan hij ook als zelfstandig adviseur had gewerkt. Dat gaat natuurlijk veel te ver.

Sommige ambtenaren maken het wel erg bont. Een langdurig zieke ambtenaar van de gemeente Rotterdam had het idee dat hij na zijn ontslag wegens ziekte weinig kans op de arbeidsmarkt zou hebben. Vanwege zijn geringe arbeidsmogelijkheden had hij nog tijdens zijn aanstelling een vergunning aangevraagd – en gekregen - voor het exploiteren van een escortbedrijf, om zo na zijn ontslag in zijn inkomsten te kunnen voorzien.

De gemeente reageerde niet enthousiast. Dergelijke nevenwerkzaamheden strookten niet met de functie van de ambtenaar, zodat op grond van de Rotterdamse regeling toestemming nodig was. Die toestemming werd geweigerd. De gemeente vreesde voor imagoschade. De activiteiten van een escortbureau spelen zich volgens de gemeente vaak in een schemergebied af, en worden snel in relatie gebracht met mensenhandel en het niet afdragen van werknemerspremies.

De ambtenaar maakte bezwaar tegen de weigering. De gemeente vertrouwede het niet en liet een onderzoek doen door een recherchebureau. Een medewerker van dat bureau belde anoniem met het telefoonnummer van het escortbedrijf. Het bleek dat de ambtenaar, ondanks de geweigerde toestemming, toch gewoon was doorgegaan met zijn escortbureau. Dit leverde hem een strafontslag op, een aantal maanden vóór het moment dat hij (waarschijnlijk) een ontslag wegens arbeidsongeschiktheid zou hebben gekregen. In beroep handhaaft de Centrale Raad het strafontslag.

Slechte timing door de ambtenaar dus, met grote gevolgen. (CRvB 17 november 2011, LJN: BU5177)

Anja Hoffmans

Clingendael Advocaten