Hoe meer werkdruk, des te minder verzuim

Zorg voor blijvende aandacht voor werkdruk in het algemeen en in het bijzonder bij bevlogen en autonome werknemers. Dat advies komt voort uit verkennende analyses van het ICTU-programma InternetSpiegel. Waar bevlogenheid en autonomie in combinatie met werkdruk op korte termijn leiden tot minder vaak verzuim, kan dit op lange termijn juist zorgen voor een langere verzuimduur.

Ziekteverzuim en werkdruk
In maart van dit jaar vertoonden de ziekteverzuimcijfers nog een forse ‘coronapiek’. Maar het aantal verzuimmeldingen nam in april en mei juist opvallend af. In oktober 2020 lijkt het tij weer gekeerd en signaleert Arbo Unie een explosieve toename van ziekteverzuim. Gisteren bleek uit CBS-cijfers dat het ziekteverzuim bij de overheid dit jaartegen de trend in daalt. Tegelijk maken gemeentesecretarissen zich grote zorgen over de oplopende werkdruk. InternetSpiegel onderzocht al in 2018 welke factoren van het ziekteverzuim van werknemers in de publieke sector beïnvloeden. Aan dit onderzoek namen 5.680 werknemers deel uit alle 14 overheidssectoren. Corona speelde toen nog geen rol, maar de uitkomsten bieden inzichten die ook interessant zijn voor nu, schrijven de analisten van InternetSpiegel.

Verzuimfrequentie en verzuimduur
Voor hun analyses gebruikte zij de variabelen ‘verzuimfrequentie’ (hoe vaak meldt iemand zich ziek) en ‘verzuimduur’ (hoelang blijft iemand ziek gemeld). Zij zagen interessant resultaat bij verzuimfrequentie: bevlogenheid, herstelbehoefte, autonomie en werkdruk van de persoon blijken van grote invloed te zijn. En: hoe meer werkdruk iemand ervaart, hoe minder vaak iemand verzuimt. In de ‘overlevingsmaanden’ april en mei van dit jaar ervoeren veel mensen juist hoge werkdruk. Die conclusie kan dus de daling in ziekteverzuim van april en mei verklaren. Volgens Annechien Veenemans, GZ-psycholoog bij Arbo Unie, komt het vaker voor dat het aantal ziekmeldingen in tijden van crisis afneemt. De reden daarvoor is dat mensen vaak nog lang in de overlevingsstand doorgaan.

Let op bevlogen, autonome ambtenaar
Een nadere analyse laat zien dat er iets interessants gebeurt met bevlogen en autonome werknemers in relatie tot werkdruk. Bij hoge werkdruk melden zowel bevlogen als autonome werknemers zich minder vaak ziek. Bij lage werkdruk speelt bevlogenheid geen rol bij ziekteverzuim, maar mensen met veel autonomie melden zich wel vaker ziek. Volgens de analisten benadrukken de resultaten het belang van aandacht voor bevlogen en autonome collega’s in relatie tot werkdruk. Bevlogenheid en autonomie in combinatie met hoge werkdruk kunnen op lange termijn tot langere verzuimduur leiden, want er zijn grenzen zijn aan de overlevingsstand. Zeker in coronatijd. Daarom is blijvende aandacht voor die werkdruk belangrijk, in het bijzonder bij de bevlogen en autonome werknemers.