Nog meer lokale politici naar de Kamer

Ze hebben lang in de wachtkamer moeten zitten, maar nadat maandag het nieuw kabinet is geïnstalleerd, kunnen acht nieuwe Kamerleden aan de slag. Zeven kandidaten daarvan zijn actief of actief geweest in de gemeentelijke of provinciale politiek. Het is spannend wat de vorig jaar ontslagen staatssecretaris van Economische Zaken Klimaat Mona Keijzer (CDA) gaat doen.  

Van buiten

De nieuwelingen kunnen in Den Haag aan de slag omdat drie VVD’ers, drie D66’ers, een CDA’er en een lid van de ChristenUnie hun Kamerzetel (weer) verruilen voor een kabinetspost. Menig ‘wachtkamer-Kamerlid’ zal er flink van balen dat in Rutte IV zo veel bewindslieden van ‘buiten’ zijn aangetrokken. Zestien van de 29 nieuwe bewindslieden stonden vorig jaar niet op de kandidatenlijst voor de Kamerverkiezingen, en worden van buiten het Binnenhof ingevlogen. Daarnaast stonden Kajsa Ollongren (D66), Hugo de Jonge (CDA) en Alexandra van Huffelen (D66) niet op de kandidatenlijst, maar keren − allemaal op een andere post − als bewindspersoon terug. Dilan Yesilgöz en Dennis Wiersma (beiden VVD) hadden vorig jaar hun Kamerzetel al opgeven om vrijgevallen posten in het demissionair kabinet over te nemen en zijn vervangen.

Openlijke kritiek

Het spannendste keuze ligt bij het CDA, waar Mona Keijzer, de nummer zeven op de kandidatenlijst voor de Kamerverkiezingen, als eerste in aanmerking komt om de vrijgekomen Kamerzetel van Wopke Hoekstra in te nemen. Het is de echter onduidelijk of zij terugkeert. Pas als het nieuwe kabinet is geïnstalleerd, gaat de Kiesraad kandidaten benaderen of ze de vrijgekomen Kamerzetel willen innemen. Ook Keijzer krijgt zo’n telefoontje. Vorig jaar september werd ze per direct ontslagen vanwege haar openlijke kritiek op het coronabeleid van het kabinet. Onder meer het Algemeen Dagblad en EenVandaag melden dat er binnen het CDA wel degelijk rekening met haar terugkeer wordt gehouden. Keijzer kan haar zetel opeisen, ook als ze niet meer namens het CDA in de Kamer wil zitten. Keijzer was voor haar Kamerlidmaatschap raadslid en vervolgens wethouder in Waterland en Purmerend. Mocht Keijzer bedanken, dan weet Henri Bontenbal zich verzekert van een Kamerzetel. Vanwege het zetelverlies van het CDA viel hij in maart buiten de boot, maar verving eerst de overspannen en inmiddels uit het CDA vertrokken Pieter Omtzigt en momenteel Harry van der Molen die al geruime tijd met ziekteverlof is.  

Voormalig wethouder

Zoals het er nu naar uitziet komen Kelly Regterschot, Erik Haverkort en Marinus Tabak voor de VVD de Kamer in. Regterschot, voormalig wethouder in Landgraaf, was van juni 2019 tot 31 maart Kamerlid, maar viel na de verkiezingen buiten de boot. Erik Haverkort en Marinus Tabak kunnen voor de VVD de Kamer in. Haverkort had, vooruitlopend op een mogelijk Kamerlidmaatschap, het fractievoorzitterschap in de Lochemse raad al aan een collega-raadslid overgedragen. Tabak was voorheen raadslid in Dongeradeel, dat sinds 2019 is opgegaan in de fusiegemeente Noardeast-Fryslân.

Raadsleden

Drie raadsleden staan voor D66 op de nominatie als Kamerlid aan de slag te gaan. Hind Dekker-Abdulaziz is nu raadslid in Utrecht en Sjoerd Warmerdam en Nazmi Türkkol zitten beiden in de Amsterdamse gemeenteraad. Voor de ChristenUnie keert Stieneke van der Graaf waarschijnlijk terug. Voordat zij in 2017 als Kamerlid werd geïnstalleerd, was ze Statenlid in Groningen.

Nieuwkomers

Als de nu genoemde kandidaten daadwerkelijk de Kamer ingaan, komt het saldo nieuwkomers onder Kamerleden dat rechtstreeks vanuit de lokale of provinciale politiek de Kamer ingaat, deze parlementaire periode uit op 31. Op 31 maart werden 23 Kamerleden geïnstalleerd die tot dat moment in de lokale politiek actief waren en vijf in de provinciale politiek. Daar komen nu mogelijk drie raadsleden bij.