‘We voeren de motie níet uit!’
De Mystery Burger bezoekt Heerenveen, waar het college een motie van de raad keihard van tafel veegt.
Mensen die gebruik maken van de Jeugdzorg of AWBZ moeten van staatssecretaris Martin van Rijn (PvdA) voortaan een eigen bijdrage betalen van 1.500 euro. Bij de gemeenteraad van Heerenveen viel dit besluit slecht. Zo slecht zelfs, dat de raad in april een motie aannam die het college opdroeg om het bedrag voortaan te vergoeden.
Maar op 29 april stuurde het college onverwachts een brief. Boodschap: we voeren de motie niet uit. Tijdens de raadsvergadering van 18 mei wordt de brief besproken. Voordat het debat begint zegt CDA-raadslid Bernhard Hoekstra dat hij pas wil reageren nadat zijn wethouder gesproken heeft. Burgemeester Tjeerd van der Zwan (PvdA) stemt toe.
Raadslid Maaike Terpstra (FNP) neemt het woord. ‘Wij begrijpen niet waarom de motie door het college niet wordt uitgevoerd en dienen daarom een nieuwe motie in die hem alsnog oproept dit te doen’, zegt ze. De motie, geschreven in het Fries, benadrukt dat een meerderheid van de raad de vorige motie heeft aangenomen. ‘Het college moet zijn verantwoordelijkheid nemen’, stelt Terpstra. Andere raadsleden van onder meer D66, de ChristenUnie, en Heerenveen Lokaal knikken. Maar er is één fractie die er wat stil bij zit: het CDA. Zij hebben de motie dit keer niet ondertekend. En zonder hen verdwijnt de meerderheid.
Daarna neemt wethouder Hans Broekhuizen (CDA) het woord. ‘We hebben goed gekeken naar hoe de motie uit de vorige vergadering zou uitpakken in de praktijk. Het belooft weinig goeds en daarom voeren we hem niet uit’, zegt hij. Volgens het college is er namelijk al een financieel vangnet voor kwetsbare gezinnen binnen de Jeugdzorg en AWBZ. ‘En als er mensen in de problemen komen, dan gaan wij hen zeker helpen. We voeren uw motie daarom niet uit, maar zullen wel werken in de geest van uw motie’. Gezinswerkers, artsen, agenten moeten de gezinnen over de eigen bijdrage van 1.500 euro informeren. Broekhuizen: ‘Er zit een hardheidsclausule in deze maatregel van de staatssecretaris. Daar beroepen wij ons op’. Ook zal de motie in de praktijk worden verworpen door de provincie Fryslân, die toezicht houdt, zo meldt hij.
Het betoog van de wethouder levert boze gezichten op. Terpstra: ‘In die hardheidsclausule zit nou juist de crux! Die kennen de mensen nog niet. Hulp aan deze gezinnen is nu nodig!’ Wethouder Broekhuizen: ‘Ik heb niet het idee dat ik u van mijn standpunt kan overtuigen. U heeft er geen vertrouwen in!’ Terpstra: ‘Maar er zijn meer gemeenten die dit al wel doen’. Broekhuizen: ‘In het hele land zijn dit soort moties aangenomen’. D66-raadslid Mark van de Pieter probeert het ook. ‘Het zou u sieren als u deze motie uitvoert en hem straks bij de provincie Fryslân verdedigt!’ Maar ook daar wil de wethouder niets van weten. Broekhuizen: ‘Wij voeren hem niet uit en ik denk dat u ook best wel weet waarom’.
Zonder beding blijft de wethouder bij zijn standpunt. Na zijn betoog vraagt de CDA-fractie om vijftien minuten schorsing, waarna CDA-raadslid Hoekstra verklaart dat hij Broekhuizen steunt. Verbijstering en ongeloof vallen de raadsleden van de oppositie ten deel. De nieuwe motie, die het college oproept om alsnog tot uitvoering over te gaan, wordt in stemming verworpen. Terpstra probeert nog een andere motie in te dienen, maar die wordt niet in stemming gebracht.
De Mystery Burger was in Heerenveen getuige van een sterk staaltje machtspolitiek. Juridisch gezien hoeft een motie niet door bestuurders te worden uitgevoerd. Maar vanuit het democratische oogpunt zou het wel degelijk moeten. In de gemeentewet staat immers ook dat het primaat bij de gemeenteraad ligt en dat het college dienend is aan de raad. In Heerenveen is dit principe geschonden. Het college mag misschien inzien dat de motie praktisch onuitvoerbaar zal zijn, toch had ze deze moeten uitvoeren. Na afwijzing door de provincie had het college terug kunnen gaan naar de raad om tot een nieuwe oplossing te komen. Helaas is die gang niet gemaakt. Dit is een democratie onwaardig.
Kemal Rijken
Reacties: 6
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.
Maar machtspolitiek was het zeker.
Groet,
PIETER van der MARK
De provincie heeft een rijkstaak als het gaat om het toezicht op de gemeente. Kennelijk heeft Heerenveen bijzonder toezicht van de provincie vanwege de financiële situatie, maar dat is geen democratie. Mijn conclusie is dan ook dat het politieke spel plus de democratie samen hebben geleid tot de uitkomst die er nu in Heerenveen is: we voeren de motie niet uit en dat is democratisch in meerderheid ook nog een akkoord bevonden.
Misschien had de VNG, waarnemend dat gemeenteraden die moties als deze voorstellen en in stemming brengen, door een brief er op kunnen attenderen dat de zorg die gemeenteraden als volksvertegenwoordiging terecht in zo'n motie neerleggen wel juist is, maar dat het aannemen van zo'n motie weinig zinvol is. Immers er zit een vangnet in de wet en het college hoeft die motie dus niet uit te voeren als extra last van de gemeentelijke middelen.
Er zijn vaker moties door colleges onuitvoerbaar geacht , idem door kabinetten vs. de Tweede Kamer .
De vervolgmotie krijgt niet voldoende steun , hoezo een democratie onwaardig ?