‘Trek integriteitsnormen rijk en lokaal bestuur gelijk’

Normen die door het rijk worden opgelegd hebben niet automatisch een hoog draagvlak onder gemeentebestuurders en -ambtenaren. Om het draagvlak te vergroten stelt de VNG voor om tussen het rijk en de lokale overheid de gestelde integriteitsnormen en -eisen gelijk te trekken.

Brief minister

De vereniging reageert hiermee op de brief van minister Bruins Slot van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van eind april met daarin voornamelijk voorstellen voor verscherpingen van de regelgeving voor het decentraal bestuur. ‘Bij gemeenten ontstaat het beeld dat het rijk meer en strengere integriteitsnormen aan decentrale overheden oplegt dan aan zichzelf’, schrijft de VNG in een brief aan Tweede Kamerleden.

Dezelfde randvoorwaarden

De Tweede Kamer debatteert op dinsdag 9 mei over integriteit in het openbaar bestuur. Pas als de lokale overheid over dezelfde randvoorwaarden beschikt, kan het rijk de zelfde integriteitsnormen van lagere overheden verwachten, geeft de VNG alvast een voorzet voor het debat. Als voorbeeld noemt de vereniging het concept van de Wet op de Politieke Partijen, ‘waarbij de regels voor politieke partijen voor alle lagen van het bestuurlijk bestel dezelfde uitgangspunten hebben’.

Spreek mét gemeenten

De cijfers over integriteit gaan daarnaast eenzijdig over decentrale politieke ambtsdragers, merkt de VNG op. Om te voorkomen dat er een scheef beeld ontstaat is juist gelijke informatie over centrale politieke ambtsdragers ‘onmisbaar’. Om het integriteitsbeleid te verbeteren steunt de VNG ‘het doel en de richting van het beoogde integriteitsbeleid op basis van meer kwantitatieve informatie’. Wel moet er dan ook mét de gemeenten worden gesproken in plaats van over, want de voorstellen van de minister komen voor de gemeenten ‘uit de lucht vallen’.

Draagvlak onbekend

De meeste verbetermogelijkheden zijn nieuw voor de gemeenten, zoals het voornemen om de wettelijke regeling omtrent onverenigbare betrekkingen en verboden handelingen tegen het licht te houden, een lobby- en draaideurregeling en de concretere wettelijke zorgplicht voor burgemeesters. Volgens de VNG valt en staat integriteitsbeleid met draagvlak onder de bestuurders en ambtenaren die onderwerp zijn van het beleid. ‘Er is bij ons nu niet bekend of er draagvlak is voor deze en enkele andere voorstellen.’ De VNG wil  graag in overleg met de minister over de verbetervoorstellen.