VNG: structurele afspraak over financiën gemeenten

Gemeenten leveren een enorme bijdrage aan het opvangen en oplossen van de gevolgen van de huidige crises. Om die rol te kunnen blijven spelen, is voor de lange termijn een structurele afspraak over de financiën van gemeenten noodzakelijk, laat de VNG weten in reactie op de rijksbegroting.

Continu bijspringen

Om acute problemen het hoofd te bieden, sprongen gemeenten de afgelopen tijd het rijk keer op keer bij om ervoor te zorgen dat deze problemen werden aangepakt, schrijft de vereniging. VNG-voorzitter Jan van Zanen ziet dat Prinsjesdag zich dit jaar kenmerkt door een groot aantal crises ‘waar we als overheden gezamenlijk voor aan de lat staan’. ‘Denk aan opvang van ontheemde Oekraïners, de asielcrisis, de wooncrisis, de stikstofdiscussie en de problemen rondom de bestaanszekerheid van inwoners. Door de hoge gas- en elektriciteitsprijzen dreigen veel mensen bij het naderen van de winter in grote financiële problemen terecht te komen. Het is terecht dat in deze begroting veel aandacht voor de koopkracht van inwoners is.’

Lange termijnoplossingen

De VNG vindt dat het vizier niet langer moet worden gericht op kortetermijnoplossingen, maar dat vooral moet worden gefocust op de lange termijn om inwoners goed bij te kunnen blijven staan. Van Zanen wijst erop dat de financiële positie van gemeenten tot 2025 solide is. ‘Daarnaast heeft de VNG het kabinet de afgelopen tijd kunnen bewegen gemeenten op een aantal punten tegemoet te komen en zaken recht te zetten. Zo is de extra bezuiniging van 500 miljoen euro voor de jeugdzorg weer van tafel. Daarnaast is via het Integraal Zorgakkoord een eerste stap gezet voor de dekking van het tekort Wmo-abonnementstarief.’ In deze begroting zet het kabinet een stap in de richting van een oplossing voor het financiële ravijn in 2026 door 1 miljard euro aan het gemeentefonds toe te voegen, aldus Van Zanen. ‘Voor de periode na 2026 zien wij echter een forse terugval in het accres. Daar moet echt een oplossing voor komen.’

Opschalingskorting schrappen

Ook het kabinet ziet de noodzaak van een structurele oplossing en doet daarom een procesvoorstel om hierover de komende tijd samen het gesprek te voeren, kondigt de VNG aan. De vereniging gaat dat gesprek graag aan. ‘Gemeenten sprongen het rijk het afgelopen jaar steeds weer bij om ervoor te zorgen dat problemen werden aangepakt. Wij willen die stap naar voren blijven zetten.’ De VNG wil snel met het kabinet een structurele afspraak maken over de financiën van gemeenten na 2026. ‘Pas na een structurele afspraak over de financiën kunnen we weer investeren in zaken die een langere adem vergen en samen met het rijk verder werken aan oplossingen voor de grote opgaven waar we in dit land voor staan. Het volledig en definitief schrappen van de opschalingskorting hoort daar vanzelfsprekend bij.’