Veel vertrouwen in de politie

Ook de inhoud is overigens uitermate interessant. Het proefschrift gaat over het vertrouwen in de politie. Hoe kan het afnemen of toenemen daarvan worden verklaard en wat kan de politieorganisatie zelf doen in dit kader? De eerste vraag wordt beantwoord middels een internationaal vergelijkend onderzoek. Daaruit komt op zich al een opvallend resultaat, namelijk dat dit vertrouwen helemaal niet is afgenomen. Hoewel het gezag van de politie in Nederland meer wordt uitgedaagd dan vroeger, is het vertrouwen in de politie alhier onverminderd groot.

Een mogelijke verklaring voor het wel of niet hebben van vertrouwen in de politie is allereerst dat die organisatie, en de mensen die er werken, procedurele rechtvaardigheid ten toon spreiden. Dat wil zeggen dat ze zelf handelen volgens de regels. De tweede mogelijke verklaring is nabijheid, zoals die zichtbaar wordt in blauw op straat, in wijkteams en gebiedsgebonden politie en in een goede omgang met de burgers.

De derde mogelijke verklaring betreft het voldoen aan prestatienormen. Uit dit onderzoek blijkt dat die eigenlijk geen verklaring biedt voor het vertrouwen in de politie. Met name de procedurele rechtvaardigheid doet dat wel. Dat is opvallend, omdat in veel landen de laatste decennia vooral aan zulke prestatienormen veel aandacht is gegeven, terwijl de procedurele rechtvaardigheid in het politie-apparaat eigenlijk is verwaarloosd. Het tweede deel van het boek is met name interessant, omdat daarin wordt aangegeven hoe in Engeland, Denemarken en Nederland de afgelopen decennia is geprobeerd het vertrouwen in en de legitimiteit van de politie te vergroten. En hoe daar door de politiemensen op werd gereageerd.

In Nederland gaat het dan om structurele reorganisaties en de invoering van allerlei prestatienormen. Ook werd meer aandacht gegeven aan de nabijheid van de politie via wijkteams en de invoering van het servicemodel. De auteur wijst er echter op dat het zinvoller zou zijn om corruptie en schandalen binnen de politie te voorkomen en een goede omgang met burgers te bewerkstelligen. In het algemeen is het voorkómen van normoverschrijdend gedrag cruciaal voor het behoud van vertrouwen in de politie.

Citaat uit het boek: De veel gehoorde notie van een crisis in het vertrouwen in de politie blijkt overtrokken

The police, the public and the pursuit of trust door Dorian Schaap, Eleven International Publishing, 2018, 378 pagina’s 49,50 euro