Burgemeesters vooral bezorgd over polarisatie

'Het aantal mensen in de stad wordt niet kleiner, en we krijgen er niet méér ruimte of middelen bij. Dat betekent dat we nú samen het vuur onder die snelkookpan lager moeten zetten, als we niet willen dat de kolkende pan straks ineens overkookt’, aldus de Nijmeegse burgermeester Hubert Bruls in zijn nieuwjaarsspeech. ‘Daarom wens ik u voor 2023 een warm hart en een koel hoofd; meer rust en beheersing en minder ego-gedreven ambitie.’

Waarden

Polarisatie is een repeterend onderwerp in de diverse nieuwjaarsspeeches van burgemeesters. ‘Burenruzies, onmin, pesterijen, waarom zijn wij verleerd om elkaar te helpen?’, vraagt Hans Broekhuizen (Twenterand) zich af. Of, zoals Céline Blom het in Nunspeet verwoordt: ‘Waar willen we naartoe? Wat voor samenleving willen we zijn en hoe houden we vast aan onze waarden: vrijheid, gelijkwaardigheid en sociale rechtvaardigheid?’

Jongeren

Femke Halsema constateert in haar speech dat in Amsterdam kinderen en jongeren het onderspit delven bij polarisatie. Ook Bruls (Nijmegen) ziet dat juist die groep het nu moeilijk heeft: ‘Door lockdowns en de hoge eisen van deze tijd kampen relatief veel jongeren en studenten met psychische problemen en eenzaamheid. (…) En de immense digitale wereld roept meer vragen op dan ze beantwoordt. Hoe positief kijkt deze jongere nog naar zichzelf en naar zijn toekomst?’

Houd koers

‘Vrijheid van mening is goed, maar dring die mening niet op’, reageert Nicole Ramaekers van Gulpen-Wittem op de polarisatie. ‘Kijk liever naar wat u, wat jij aan de samenleving kunt bijdragen.’ Eibert Roest adresseert diezelfde boodschap aan de Bloemendaalse gemeenteraad. ‘Dat betekent dat ik onze volksvertegenwoordigers oproep om samen te werken en niet te blijven hangen in gekrakeel of voortdurende persoonlijke aanvallen. Speel op de bal in het algemeen belang, houd koers, neem besluiten en los problemen op. Kortom: lever!’
 

Extra raadsleden

2022 was ook het jaar van opvallend sterke bevolkingsgroei. Tevreden constateert Lex Roolvink (Opsterland) dat zijn plattelandsgemeente afkoerst op meer dan 30.000 inwoners. Dat betekent immers twee extra raadsleden. En een groter sociaal vangnet. ‘Je hebt een bepaalde massa nodig in de gemeenschap om voorzieningen als een multifunctioneel centrum goed te laten draaien, om je sportverenigingen voldoende bemenst te krijgen, niet alleen qua spelers, maar ook qua vrijwilligers.’

Oekraïners

Ook Joost van Oostrum (Berkelland) is in zijn nopjes met de bevolkingsgroei, maar constateert dat daardoor ook de druk op de woningmarkt en de scholen toeneemt. Kees van Rooij (Meijerijstad): ‘Het maakt me trots dat aan het einde van vorig jaar onze gemeenteraad unaniem was en we ernaartoe werken dat we dit jaar zo’n 1000 mensen extra een thuis of een tijdelijk thuis kunnen bieden in Meierijstad, Oekraïners en andere vluchtelingen en statushouders. En dat in het besef dat er al een stevige opgave ligt om te voorzien in de huidige woningbehoefte.’

Alcohol

Cees van den Bos gebruikte zijn nieuwjaarsspeech om de in zwaar weer verkerende Urker vissers een hart onder de riem te steken. Meteen een goed voorbeeld voor het nieuwe jaar gaf Jan Nieuwenburg in Hoorn. Naar een alcoholisch drankje konden de borrelaars in zijn gemeente fluiten. En bewust. ‘Voor een gezonde generatie is het voorkomen dat jongeren alcohol drinken cruciaal. Alcohol veroorzaakt ontzettend veel schade.’