‘Standaarden nodig voor gezamenlijke ICT-inkoop’

Aan het onderzoek werkten 287 gemeenten mee. Van hen waren er 183 aangesloten bij ten minste een van de 29 inkoopcombinaties die de onderzoekers onderscheidden. In de combinatie stellen de gemeenten gezamenlijk hun ICT-vraag vast  en het is de combinatie die het bestek voor de aanbesteding schrijft. Vooral hardware en netwerkdiensten worden gemeenschappelijk ingekocht.

Bijna alle gemeenten (98 procent) noemen als belangrijkste redenen om aan een inkoopcombinatie deel te nemen kostenbesparingen en schaalvoordelen. Daarnaast denkt ruim de helft door samenwerking de eigen kwetsbaarheid te verkleinen en de dienstverlening aan de eigen afdelingen te verbeteren.

Bijna de helft (45 procent) van deze combinaties is vrijblijvend en de meeste bestaan uit niet meer dan vijf gemeenten. De grootste combinatie telt echter maar liefst zeventig deelnemers. Volgens de onderzoekers ligt daarin een risico. Met het aantal deelnemers neemt ook de diversiteit binnen de combinatie toe, met het risico dat de zij er niet meer in slaagt een homogene of zelfs duidelijke vraag te formuleren. Als de combinatie er niet in slaagt ‘aan de daadwerkelijke behoefte van de afzonderlijke leden’ te voldoen, zal ‘vervreemding’ ontstaan en haken de deelnemers op termijn af.

De onderzoekers pleitten daarom voor verdere standaardisering van de informatiearchitectuur bij gemeenten en voor uniformere standaarden voor ICT. Daarmee zouden immers de verschillen in behoeften afnemen en kan de inkoopcombinatie een aantrekkelijke samenwerkingsvorm blijven. Volgens de onderzoekers ligt hier een schone taak voor de VNG.