Een loze campagne

‘Jouw lijntje, zijn liquidatie’. ‘Er kleeft bloed aan jouw pil’. ‘Jouw drugsgebruik blaast portieken op’. Met een confronterende campagne wil de gemeente Rotterdam korte metten maken met drugsgerelateerd geweld. Centraal staat het verband tussen ‘onschuldig’ drugsgebruik en geweld in de onderwereld. Niet de drugsdealer, maar juist de feestende gebruiker wordt stevig aangesproken. Want volgens de Rotterdamse wethouder Vincent Karremans (VVD) is er ‘niets ‘party’ aan partydrugs’.

Het college speelt hiermee in op een (onderbuik)gevoel dat al langer bestaat. Zogenoemde ‘yogasnuivers’ — mensen die bewust leven, maar in het weekend wel drugs gebruiken — wordt hypocrisie verweten. Met cijfers over het aantal explosies en schietpartijen slaat Karremans het uitgaanspubliek om de oren. Druk ze met hun (witte) neuzen maar eens goed op de feiten! Dat zal ze leren!

Of zo’n aanvallende campagne met een beschuldigende vinger werkt? Mogelijk heeft het zelfs een averechts effect, zegt Katleen Peleman, directeur van het Vlaams expertisecentrum Alcohol en andere Drugs. Eenzelfde aanpak voor havenstad Antwerpen, waar drugs evenmin weg te denken zijn, lijkt haar dan ook geen goed idee.

Bovendien gaat zo’n campagne voorbij aan de onderliggende problematiek. Bijna één op de tien jongeren in Rotterdam voldoet in grote mate aan het risicoprofiel om in de drugscriminaliteit te belanden. De Maasstad spant daarmee de kroon; het is de gemeente met het hoogste aandeel in het hele land. Niet toevallig komt het leeuwendeel uit Rotterdam-Zuid, een stadsdeel waar veel jongeren opgroeien in armoede, zonder perspectief en een gezonde thuissituatie. Tijdens hun jeugd missen zij vaak de nodige ondersteuning en sturing. En voor hogere straffen deinzen deze hosselaars niet terug: er moet aan de voorkant genoeg liefde en aandacht zijn, aldus een jongerenwerker met ervaring in Rotterdam-Zuid.

En daar zit de crux van deze campagne: het is vlees noch vis. Het draagt niet bij aan het beteugelen van (drugs)criminaliteit, en voorkomt evenmin dat jongeren grijpen naar een XTC-pil. Daarvoor zou het stadsbestuur zich met zorg en welzijn moeten richten op bewezen interventies. Misschien minder stoer en provocerend, maar wel een stuk effectiever.