'Heerlen kan wel wat trots gebruiken'

Roel Wever probeerde het gewoon nog een keer, en nu werd hij het wel: burgemeester van Heerlen. De Amsterdammer gedijt in Limburg en begrijpt niet waarom er zo weinig animo voor het burgemeesterschap van zijn woonplaats was. ‘Het leven is hier fantastisch.’

Weer winnen

Negenenzestig enthousiastelingen verdrongen elkaar om burgemeester van Schiermonnikoog (947 inwoners) te mogen worden; voor Heerlen (88.832 inwoners) stonden zeven gegadigden in de rij. Dat vonden de gemeenteraad en de gouverneur er veel te weinig, en daarom organiseerden ze een tweede sollicitatieronde. Daarop kwamen 21 sollicitaties binnen. ‘Ik zat al bij de eerste groep kandidaten. Ik solliciteerde meteen en wilde weer winnen’, geeft burgemeester in spe van Heerlen Roel Wever (58) grif toe.

Geen geheimen

De directeur van onderzoeks- en adviesbureau Public Spirit/BMC heeft geen sollicitatiegeheimen. Iedereen weet dat hij in 2010 ook al dong naar het burgemeesterschap van de stad in de oostelijke mijnstreek. En dat hij de eerste voorkeur had van de vertrouwenscommissie, maar dat de gemeenteraad uiteindelijk voor de nummer 2, wethouder Paul Depla uit Nijmegen, koos. ‘Alles belandde op straat’, reageert Wever nuchter. ‘Ik heb er zelf niets over gezegd. Ik ben er ook nooit door De Limburger of Radio1 naar gevraagd. Het had nooit mogen uitlekken natuurlijk, maar last heb ik er niet van gehad.’

Onbemind

Toen Paul Depla in 2015 naar Breda vertrok, had Roel Wever wederom een gooi kunnen doen, maar de financiële situatie bij BMC, waarvan hij eerder voor veel geld aandelen had ingekocht, stond dat niet toe. Toen werd Ralf Krewinkel (PvdA) burgemeester. Na diens opmerkelijke ontslag vorig jaar, werd Emile Roemer (SP) waarnemend burgemeester. Dit jaar sloeg Roel Wever (VVD) wel toe. ‘Ik begrijp eigenlijk niet dat er in eerste instantie maar zeven mensen hebben gesolliciteerd. Misschien maakt onbekend hier inderdaad onbemind. Als je je in Heerlen verdiept en haar een beetje leert kennen, dan wil je er toch burgemeester worden?’

Forse stap

Nu lekte niets uit en Roel Wever werd nu ook door de gemeenteraad voorgedragen voor het burgemeesterschap. Het had anders kunnen aflopen. Weer een deuk, weer reputatieschade. Wever: ‘Het is waar dat ik wel even heel goed moest nadenken. Het is niet leuk als je sollicitatie in de pers komt. Aan de andere kant: ik had het goed gedaan, want anders zet de vertrouwenscommissie je niet op 1, maar ik werd het niet. Daarmee loop je toch geen imagoschade op? Ik werkte inmiddels vijftien jaar bij BMC. Als je wat anders wilt, dan was nú het moment.’

Onwaarschijnlijke comeback

De gemeenteraad van Heerlen toonde zich unaniem ingenomen met de komst van Wever. De Limburger had het een dag later over de ‘onwaarschijnlijke comeback van Roel Wever’, die zelf vindt dat hij nooit is weggeweest uit Heerlen. ‘Ik ben in 1995 naar het zuiden gekomen en in Kerkrade gaan werken. Er wordt in Limburg anders geleefd en gewerkt. Het heeft mij een paar maanden gekost om mij daartoe te verhouden. Maar als je respect hebt voor de cultuur van de regio en probeert te snappen waar de mensen vandaan komen en waar ze naartoe willen, dan krijg je daar waardering voor en is het hier fantastisch wonen en werken. Ik beweeg mij hier als Amsterdammer gemakkelijk.’

Gepokt en gemazeld

Heerlen krijgt een burgemeester voor wie het burgemeesterschap een primeur is en die nooit raadslid of wethouder is geweest, maar die wél gepokt en gemazeld is in het lokaal bestuur. Die als onderzoeker, adviseur en begeleider van raden en colleges ook weet wanneer burgemeesters uit de bocht kunnen vliegen. ‘Dat gebeurt als er geen tegenspraak is’, zegt Roel Wever. ‘Je moet mensen om je heen verzamelen die het lef hebben om je tot de orde te roepen. Schop tegen m’n schenen! De beste teams zijn de teams waarin mensen zitten die beter zijn dan jij.’ Juist dán kunnen bestuurders en ambtenaren volgens Wever het verschil maken. ‘Als je van buiten komt, dan zie je vrij snel waar het op dat terrein misgaat. In het eerste halve jaar zie je dat het scherpst. Hé, dat valt op. Daar moeten we wat mee doen.’

Wijsneus

De Heerlense ambtenaren kunnen hun borst natmaken. Denk je het tien jaar aardig gedaan te hebben, komt die wijsneus uit Amsterdam je vertellen dat het naadje was. Roel Wever: ‘Niet naadje natuurlijk, maar wel: waar kan het anders? Hoe kan het nog beter? Als ik voor BMC een advies uitbreng, dan kan ik ook niet zeggen: wat een rotzooi, pak een bezem en veeg maar schoon. Lekker makkelijk, denken ze dan terecht. Snel geld verdiend. Je moet aangeven waar je naartoe wilt en hoe je mensen daarin wilt meenemen. Je moet mensen energie geven door perspectief te bieden. Als je dat niet doet, werkt het niet.’

Uniek

Wat al jaren niet werkt is de gebrekkige promotie van Heerlen en Parkstad in de Randstad. ‘Misschien dat mijn Amsterdamse achtergrond van pas kan komen’, lacht Roel Wever. ‘Ik ben opgevoed met het idee dat Amsterdam de grootste, de slimste en de mooiste is. Die trots neem ik mee. Je moet niet iets verkopen dat er niet is, Amsterdammers zijn daar goed in, maar laten we nou in Heerlen uitstralen dat we op zoveel terreinen uniek zijn. Het festival Cultura Nova, een prachtig nieuw station, het glaspaleis dat in 1935 is gebouwd en voorbeeld is van het nieuwe wonen en winkelen. Ik merk dat het voor Heerlenaren moeilijk is om daar trots op te zijn, laat staan trots uit te stralen, maar dat zou wel moeten.’

Lees het hele interview met Roel Wever deze week in BB15 (inlog)