Alkmaar weigert Tozo voor sekswerkers in buitenland

Hebben Alkmaarse sekswerkers recht op een Tozo-uitkering (de noodsteunregeling voor zzp'ers) ondanks dat ze in het buitenland verblijven tijdens de lockdown? Daar draait de rechtszaak om die advocaat Richard Bouwman namens achttien sekswerkers heeft aangespannen tegen de gemeente Alkmaar. Bouwman vindt het logisch dat zijn cliënten bij familie in het buitenland verblijven zolang ze in Nederland niet kunnen werken. 

Ingetrokken
De gemeente had in eerste instantie bijna alle Tozo-uitkeringen (Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers) toegekend, vertelt advocaat Bouwman. Maar na nader onderzoek trok de gemeente de uitkeringen alsnog in. Eén van de redenen - dat de identiteit van de sekswerkers niet vast te stellen zou zijn - heeft de gemeente inmiddels laten vallen. Ook het argument dat de sekswerkers geen recht hebben op de uitkering omdat ze op het moment van de aanvraag in het buitenland verbleven, heeft de gemeente 'geparkeerd', aldus Bouwman.

28 dagen
Maar één punt blijf nog overeind staan. Bouwman: 'Volgens de Participatiewet vervalt het recht op een uitkering als je meer dan 28 dagen in het buitenland verblijft. Daar houdt de gemeente aan vast, wetende dat de sekswerkers hier een huurwoning hebben en een KvK-registratie, en dat het heen en weer reizen ingewikkeld is.'

Familie
Volgens hem zijn de sekswerkers terug naar hun familie gegaan, in bijvoorbeeld Bulgarije en Roemenië, toen bleek dat ze vanwege de coronamaatregelen niet zouden kunnen werken. In eerste instantie zou sekswerk namelijk tot 1 september niet mogelijk zijn. Dat is vervroegd naar 1 juli, maar Bouwman meent dat de sekswerkers midden in een pandemie niet zo makkelijk terug naar Nederland kunnen reizen. Bovendien vinden veel van hen, net als sommige klanten, het te risicovol om al weer aan de slag te gaan. 'Als je bedenkt dat je met een mondkapje in een bus moet zitten, kan je je voorstellen dat dit werk nog wel een niveau verder gaat.'

Dringende redenen
Gezien deze omstandigheden zou de gemeente de sekswerkers dus wel van een uitkering moeten voorzien, meent Bouwman. De Participatiewet schrijft namelijk voor dat het college, ondanks het overtreden van de 28-dagen-regel, een uitkering kan verlenen 'indien zeer dringende redenen daartoe noodzaken.' Bouwman: 'Als je ze de Tozo niet toekent, kunnen ze hier niet langer inkomen genereren en dat kan het verlies van een huis betekenen.'

Discriminatie
In een artikel in NH Nieuws spreken sekswerker Zlatina uit Bulgarije en boekhouder Richard Steunebrink, die de Tozo-aanvragen voor de vrouwen verzorgde, een vermoeden van discriminatie op basis van beroep uit. Boekhouder Steunebrink heeft zelfs het idee dat burgemeester Piet Bruinooge het als een kans zou zien om sekswerkers van de Alkmaarse Achterdam weg te krijgen. De burgemeester zelf ontkent dat de gemeente de sekswerkers strenger heeft gecontroleerd vanwege hun beroep.

Bezwaar
De rechter doet over twee weken uitspraak over het verzoek van advocaat Bouwman om een voorlopige voorziening. Maar nog belangrijker vindt Bouwman de bezwaarprocedure tegen het terugvorderen van de Tozo. Wanneer die behandeld wordt, is nog niet bekend.