Omstreden fusie Heerhugowaard en Langedijk beklonken

Ondanks protesten van inwoners van Sint Pancras en Koedijk die liever bij Alkmaar willen horen en ondanks de constatering van de Rekenkamer Langedijk dat onduidelijk is wat de meerwaarde is hebben de gemeenteraden van Heerhugowaard en Langedijk ingestemd met een fusie in 2022.

Wens dorpen 'genegeerd'
Beide gemeenteraden hielden dinsdag simultaan een vergadering over de bestuurlijke fusie die moet volgen op de ambtelijke fusie in 2020. Waar Heerhugowaard er in een uurtje uit was, hield het de gemoederen in Langedijk bijna vier uur bezig. Uiteindelijk nam de raad het besluit aan met 16 voor- en 5 tegenstemmen. Daarmee werd de wens van 60 procent van de inwoners van Sint Pancras en Koedijk die aan onafhankelijk onderzoek van I&O Research meededen in de wind geslagen. Uit dat onderzoek, waar minder dan de helft van de inwoners aan meedeed, bleek dat deel namelijk tegen fuseren met Heerhugowaard zijn en liever met Alkmaar in zee te willen. Maar 11 procent van de respondenten in Sint Pancras en 7 procent in Koedijk waren voor een fusie met Heerhugowaard.

Nog petitie in het vat
De dorpsraad van Sint Pancras kijkt niet op van de uitkomst in de raad van Langedijk. ‘Democratie laten ze hier liggen’, aldus Erik Kroese van de dorpsraad tegen NH Nieuws. ‘We zijn wel gehoord, alleen is gebleken dat men er niks mee doet.’ De provincie Noord-Holland en de Tweede Kamer moeten nog akkoord gaan en daar hoopt hij nog wat te winnen. Hij wacht nog even op een juist moment voor het aanbieden van een petitie met ‘vele Pancrasser handtekeningen voor een fusie met Alkmaar’. De mening dat de ‘democratie het onderspit dreigt te delven’ is ook de partijen VVD en OPA in de Alkmaarse gemeenteraad toegedaan. Zij willen dat het Alkmaarse college via een zienswijze officieel bezwaar maakt tegen de fusie. Het college heeft daar tien weken de tijd voor.

Rekenkamer: meerwaarde fusie onduidelijk
Voor de raadsvergadering kwam de Rekenkamer Langedijk met een brief over de voorgenomen fusie tussen beide gemeenten. Daaruit bleek dat onduidelijk is wat de meerwaarde ervan is. De gevolgen van de herindeling voor de huidige samenwerkingsrelaties van Langedijk en Heerhugowaard zijn onvoldoende onderbouwd. De rekenkamer gaat het bestuurlijke fusieproces volgen en komt op gezette tijden via korte rekenkamerbrieven met aandachtspunten voor de raad. Uit de brief blijkt dat het herindelingsontwerp rammelt,. ‘Het blijft onhelder wat precies de meerwaarde is van een herindeling: wat zou de bestuurskracht (…) zijn zonder en met een herindeling, en wat is het verschil?’, tekent de Rekenkamer aan.

Formuleer evalueerbare doelen
Met de huidige onderbouwing in zowel het raadsvoorstel als het herindelingsontwerp, wordt het na herindeling voor een nieuwe raad moeilijk om te controleren of de doelen van een herindeling ook daadwerkelijk worden gerealiseerd. Het gaat daarbij met name om de mate waarin de beoogde bestuurskracht wordt versterkt. ‘De vraag in hoeverre de huidige en toekomstige maatschappelijke opgaven beter worden gerealiseerd (…), zal moeilijk te beantwoorden zijn.’ Een van de adviezen aan de raad is om evalueerbare doelen te formuleren ten aanzien van versterking van de bestuurskracht door de herindeling met Heerhugowaard.