PvdA wil correctief referendum

'Samen' is het sleutelwoord van het kabinet, maar op het vlak van zeggenschap van burgers ontbreekt het in het regeerakkoord aan baanbrekende voorstellen. Het kabinet van CDA, PvdA en ChristenUnie houdt vast aan de representatieve democratie waarbij burgers één keer in de vier jaar mogen stemmen.

Als het aan PvdA-Kamerlid Paul Kalma ligt, komt daar verandering in. Hij dient binnenkort, samen met collega's van D66 en GroenLinks, een initiatiefwetsvoorstel in om het correctief referendum mogelijk te maken. In 1999 strandde de invoering van zo'n referendum in de Eerste Kamer in de zogeheten Nacht van Wiegel.

Kalma: 'We vinden dat burgers binnen de kaders van de representatieve democratie meer zeggenschap moeten krijgen. In het Nederlandse kiesstelsel hebben burgers geen rechtstreekse invloed op het kabinet. Het nadeel - omdat er sprake is van een meerpartijensysteem - is dat het kabinet met een programma werkt waarbij door uitruil in de formatie één programmapunt van een partij gerealiseerd kan worden. Burgers kunnen daar zeer heftige gevoelens bij hebben en daarom willen we door middel van een correctief referendum de burgers de mogelijkheid geven aan de noodrem te kunnen trekken.'

De initiatiefnemers kiezen bewust voor een correctief referendum en niet voor een raadplegend referendum. 'We willen niet dat het kabinet of het parlement een beslissing afschuift. Er moet een besluit liggen.'

Regeerakkoord

Kalma zegt dat er sprake is van een persoonlijk initiatief. Hij weet zich gesteund door zijn partij. In het verkiezingsprogramma van de PvdA is de mogelijkheid van een correctief referendum opgenomen. Dat dit referendum het regeerakkoord niet heeft gehaald, ligt vooral aan het CDA. De grootste regeringspartij wil niets weten van deze vormen van grotere zeggenschap voor burgers. Het is volgens Kalma mede daarom dat er in het beleid van PvdA-minister van Binnenlandse Zaken Guusje ter Horst (PvdA) weinig terug te vinden is op het terrein van grotere participatie van burgers bij het beleid.

De drempel voor het houden van een correctief referendum ligt op driehonderdduizend handtekeningen. Kalma: 'Dat is een hoge drempel, maar toch ook weer niet zo hoog dat hij onhaalbaar is.' In de vorige kabinetsperiode hebben de Kamerleden Dubbelboer (PvdA), Van der Ham (D66) en Duyvendak (GroenLinks) tevergeefs geprobeerd het referendum in te voeren. Om het referendum bindend te laten zijn, is een grondwetswijziging nodig.