Opkomst verkiezingen: iets lager uit dan vorige keren

De opkomst voor de Tweede Kamerverkiezingen valt iets lager uit dan de voorgaande keren. Nu bijna alle stemmen zijn geteld, komt de totale opkomst in Nederland uit op zo'n 77,7 procent. In 2021 was het 78,7 procent. Toen duurden de verkiezingen door corona drie dagen. In 2017 bracht 81,6 procent van de kiesgerechtigden hun stem uit.

Uitschieters

In Nederland was in Rotterdam en Rijswijk de opkomst woensdag het laagste met 64,3 procent. Schiermonnikoog had de hoogste opkomst met ruim 117 procent. Ook op Ameland en Vlieland stemden meer mensen dan er kiesgerechtigden waren, met dank aan vakantiegangers.

Provincies

Van de provincies had Flevoland woensdag de laagste opkomst, met 72,5 procent. Twee jaar geleden sloot die provincie ook de rij, toen met 75,4 procent opkomst. Ook in Zuid-Holland en Limburg stemden woensdag minder dan driekwart van de mensen. Overijssel had woensdag de hoogste opkomst, met 81,6 procent.

Grootste daling

In het Noord-Hollandse Medemblik is de opkomst het meest gedaald. Ongeveer 66 procent van de kiesgerechtigden maakte de gang naar het stembureau. Twee jaar geleden deed 81,5 procent dit. Ook in Castricum daalde de opkomst relatief sterk, van 93,2 procent naar 86,2 procent.

Almere

Almere heeft in vergelijking met de landelijke opkomst nog een weg te gaan, zegt een woordvoerder van de gemeente nadat de opkomst in de stad is gedaald. 67,4 procent van de kiesgerechtigden in Almere stemde bij de Tweede Kamerverkiezingen van woensdag, tegen 71,5 procent in 2021.

Stembus bevorderende maatregelen

Almere nam in aanloop naar de verkiezingen maatregelen om mensen naar de stembureaus te krijgen. Zo waren er volgens burgemeester Hein van der Loo ‘meer stembureaus dan ooit’ en kregen 18-jarigen die voor het eerst mochten stemmen een ansichtkaart van de burgemeester. Desondanks viel de opkomst lager uit dan de vorige Tweede Kamerverkiezingen in 2021 en 2017.

Laagdrempelig

‘Met aanzienlijk meer stembureaus hebben we deze verkiezingen zo laagdrempelig mogelijk gemaakt’, zegt de woordvoerder. ‘De gemeente heeft op verschillende manieren gecommuniceerd dat elke stem ertoe doet. Nu is in Almere twee derde van alle kiezers naar de stembus gegaan. Elke stem telt.’

Almere staat tussen de plekken met de laagste opkomst. Onder Almere staan Heerlen (66,2 procent) en Rotterdam (64,3 procent). Volgens de woordvoerder zal de gemeente bij de volgende verkiezingen opnieuw mensen motiveren te stemmen.

Heerlen

Burgemeester van Heerlen Roel Wever is teleurgesteld over de lage opkomst in zijn plaats bij de verkiezingen. Met een opkomst van 66,2 procent valt het in de Limburgse plaats lager uit dan het landelijk gemiddelde (77,7 procent). ‘Heerlen heeft traditioneel een lage opkomst. Maar ik had de indruk dat er voor velen echt iets op het spel stond met deze verkiezingen, dus dan stelt dit resultaat mij toch teleur.’

Bestaansminimum

Hierbij noemt de burgemeester wel dat ‘onze stad’ een bovengemiddeld grote groep inwoners heeft die al lange tijd op het bestaansminimum leeft. ‘Die mensen zijn het vertrouwen in de overheid beetje bij beetje verloren. Intussen doen wij er in Heerlen wel alles aan om dat vertrouwen weer terug te winnen. Wij zetten ons op alle fronten in voor brede welvaart, kansengelijkheid en burgerbetrokkenheid.’

De verwachting is wel dat het jaren duurt voordat het effect van het pakket aan maatregelen, zo noemt Wever als voorbeeld hun sociaal beleid dat ‘mild is voor kwetsbaren’, terug wordt gezien in de opkomstcijfers.