Minister Ollongren grijpt niet in Scherpenzeel in

Minister Ollongren van Binnenlandse Zaken fluit de provincie Gelderland niet terug. De door Gedeputeerde Staten gestarte herindelingsprocedure, waartegen Scherpenzeel zich fel verzet, mag doorgaan. Het college van Scherpenzeel is laaiend.

Vernietigen

Het Scherpenzeelse college had in augustus een schorsingsverzoek bij de minister ingediend. Het besluit van Gedeputeerde Staten (GS) van Gelderland om een herindelingsprocedure te starten, moest worden geschorst en vernietigd door de Kroon, zo wilde het college van Scherpenzeel. Dat verzoek is, na een eerdere afwijzing en daarop een bezwaar van Scherpenzeel, nu definitief afgewezen. Minister Ollongren adviseert de gemeente haar bezwaren via het zogeheten open overleg kenbaar te maken. Ook stelt ze geen mediërende rol te hebben.

Machtspolitiek

Dat is in Scherpenzeel in het verkeerde keelgat geschoten. ‘Ze durft haar vingers niet te branden aan haar eigen beleidskader herindeling’, stelt wethouder Izaäk van Ekeren (SGP), die de bestuurlijke toekomst van de gemeente in portefeuille heeft. ‘De minister wijst ons schorsingsverzoek af op procedurele en niet op inhoudelijke gronden. Ze kan, die ruimte heeft ze in dat nieuwe beleidskader, vooraf checken waarom en waarom nu Scherpenzeel zou moeten herindelen. Dat gebeurt nu niet. Het nieuwe beleidskader heeft voor ons geen snars veranderd. De minister vervalt in het oude spel van machtspolitiek. We willen dat er met een frisse en open blik naar Scherpenzeel wordt gekeken.’

Bestuurskrachtprobleem

Dat nieuwe beleidskader is vorig jaar van kracht geworden en stelt onder meer dat herindelingen zo veel mogelijk ‘van onderop’ (vrijwillig) moeten komen, dat er voldoende draagvlak voor moet zijn en dat er sprake moet zijn van bestuurskrachtproblemen. Ook is voor provincies een meer terughoudende rol weggelegd dan voorheen. GS van Noord-Holland en Noord-Brabant hebben, vooruitlopend op het nieuwe beleidskader, arhi-procedures (herindelingsprocedures) beëindigd.

Financieel gezond

‘Er is in Scherpenzeel geen sprake van een bestuurskrachtprobleem en er is geen draagvlak voor een herindeling’, stelt Van Ekeren. Deskundigen hebben dit in een tweetal rapporten aangetoond, benadrukt hij. Hij doelt op de rapportages van BMC en een gemeentefondsspecialist. Die laatste concludeert dat de gemeente, ook op de langere termijn, financieel gezond is. In het onderzoek van BMC wordt gesteld dat de bestuurskracht sinds vorig jaar is verbeterd en dat de gemeente financieel gezond is. Aan de ‘organisatorische gezondheid’ moet wel verder worden gewerkt. Gedeputeerde Staten van Gelderland zijn van mening dat er wel degelijk sprake is van een bestuurskrachtprobleem.

Herindelingsfuik

In het door GS gestarte open overleg, waaraan Ollongren deelname adviseert, heeft Scherpenzeel geen enkel vertrouwen. Het college weigert daaraan deel te nemen, omdat de provincie in haar ogen vooringenomen is en aanstuurt op een herindeling van Scherpenzeel en Barneveld. Wethouder Van Ekeren heeft het over een ‘herindelingsfuik’. ‘Je wordt een kant op gestuurd en er is geen weg terug.’ De provincie weerspreekt dat en betreurt het dat Scherpenzeel niet wil deelnemen, zo stelde de provincie eerder.

Laatste snik

Voor de korte termijn hoopt Van Ekeren dat het bezwaar van Scherpenzeel tegen het starten van de herindelingsprocedure, die nu in behandeling is bij de provinciale commissie Rechtsbescherming, zal worden gehonoreerd. In het geval de gemeente ook daar nul op het rekest krijgt, geeft het college de strijd tegen gedwongen herindeling niet op. Van Ekeren: ‘We gaan tot de laatste snik door.’