Norm voor gedrag tegenover ambtenaar

De overheid hanteert voortaan een 'zero tolerance'-beleid tegenover mensen die beambten agressief bejegenen. 'Agressief of gewelddadig gedrag tegenover mensen met een publieke taak wordt niet meer getolereerd', aldus de letterlijke eerste zin van de landelijke norm die deze week door het ministerie van Binnenlandse Zaken is afgekondigd.

'Geef de professional de ruimte om zijn werk te doen, volg de aanwijzingen van de professional op en verstoor de (bedrijfs)orde niet', zo luiden de overige aanmaningen in de nieuwe richtlijn die is bedoeld om agressie tegenover mensen in publieke functies terug te dringen.

Die agressie vormt een groot probleem, niet alleen omdat het de mens achter de professional raakt, maar ook omdat het 'de adequate uitvoering van de hulpverlening, het toezicht, de dienstverlening en de zorg in gevaar brengt', aldus de verklaring die deze week is ondertekend door tal van overheidsdiensten uit de sectoren veiligheid, zorg, onderwijs, sociale zekerheid, openbaar vervoer en bestuur. De vier bovengenoemde normen zijn volgens de opstellers 'tamelijk abstract geformuleerd omdat ze een weerslag zijn van de grootste gemene deler'. Elke (overheids)sector heeft namelijk zijn unieke karakteristieken die van invloed kunnen zijn op het gedrag waarmee men te maken heeft, aldus de verklaring.

Ruimte geven

Een 'professional de ruimte geven' betekent voor een ambulancebroeder bijvoorbeeld dat omstanders hem niet voor de voeten lopen en voor een baliemedewerker bij de sociale dienst dat de klant afspraken nakomt en meewerkt aan de procedure. Geprobeerd is om algemene regels op te stellen waar elke sector vervolgens met eigen huisregels of gedragscodes bij kan aansluiten. 'Ten aanzien van deze vier normen geldt wat door de Nationale Ombudsman wel wordt aangeduid als tweezijdige behoorlijkheid', aldus minister Ter Horst in de begeleidende brief. Van professionals in publieke dienst mag worden verwacht dat ze zelf het goede voorbeeld geven en zich 'in woorden en daden naar de door henzelf uitgedragen normen gedragen, zeker als zij in functie zijn maar ook daarbuiten.'

De afkondiging van de norm is een onderdeel van het programma Veilige Publieke Taak (www.veiligepublieketaak.nl). Doel daarvan is om agressie en geweld in 2011 met 15 procent te hebben verminderd ten opzichte van 2007, toen 66 procent van de werknemers uit de onderzochte sectoren te maken had met agressie en geweld.