Zaanstad: vergunningplicht tegen malafide glazenwasser

Zwart werken, geweld, intimidatie, woonfraude, het verpachten of overnemen van wijken en witwassen zijn praktijken die vaak voorkomen in de glazenwassersbranche en die zich verspreiden over heel Nederland. Er zijn ook sterke signalen van mensenhandel en arbeidsuitbuiting. Veel glazenwassersbedrijven hebben zich gevestigd in de gemeente Zaanstad. Die gemeente wil nu een vergunningplicht invoeren.

Iedereen kan glazenwasser worden
Ook wil de gemeente handhaving en toezicht erop intensiveren. Door de ondermijnende activiteiten tegen te gaan hoopt de gemeente ervoor te zorgen dat de bonafide glazenwassers niet langer lijden onder de activiteiten van malafide glazenwassers. ‘Iedereen kan immers glazenwasser worden’, legt senior beleidsadviseur Bas Koops van de gemeente Zaanstad uit. ‘Het is heel gemakkelijk om binnen de branche actief te worden. Er is geen regelgeving op.’ De glazenwassersbedrijven hebben een groot werkgebied dat zich niet alleen tot Noord-Holland beperkt, maar zich uitstrekt over het hele land met alle misstanden en incidenten van dien. Dat is ook niet goed voor het imago van Zaanstad. ‘We hebben in onze gemeente 300 bedrijven geïdentificeerd die binnen de glazenwassersbranche actief zijn of zijn geweest. Dat is een vrij grote groep. Er zijn 195 ‘actieven’ ingeschreven bij de Kamer van Koophandel. Het is lastig te zeggen hoe groot de groep precies is, want ze staan niet allemaal als glazenwassers geregistreerd.’

Vergunningplicht
Zaanstad heeft goed gekeken naar de aanpak van autoverhuurbedrijven in de gemeente Tilburg. Daar is ook een vergunningplicht voor ingesteld om rotte appels eruit te krijgen. ‘Toch is dit nieuw, want die autoverhuurbedrijven hebben een fysieke locatie, terwijl glazenwassers van hot naar her rijden. Dat is veel meer fluïde.’ De provincie Noord-Holland ziet het belang van de aanpak in het kader van het tegengaan van ondermijning en draagt 50.000 euro bij uit het potje voor pilots tegen ondermijning. De gemeente investeert zelf ook flink in de aanpak en zal bij goede resultaten haar ervaringen actief uitdragen in handreikingen en die delen met andere Noord-Hollandse gemeenten, zodat die het beleid kunnen overnemen en een waterbedeffect wordt voorkomen. ‘Maar we besteden veel meer aan invoering van de vergunningplicht. Wij zijn al jaren met de problematiek binnen deze branche bezig. Dit is nieuw beleid dat we lang willen volhouden, als het standhoudt bij de rechter.’

Branchevereniging is voorstander
De eerste stap is interne werkafspraken maken en afstemming met alle partners, zoals politie, het Openbaar Ministerie, de Inspectie SZW en de branchevereniging. Ook die laatste is voorstander van de vergunningplicht en zal betrokken worden bij het beleid. ‘We verwachten de vergunningplicht in het laatste kwartaal in te stellen. De gemeenteraad heeft het voorstel om de APV te wijzigen vlak voor het zomerreces aangenomen. Hierdoor heeft de burgemeester de bevoegdheid om een vergunningplicht op te leggen aan branches waarbinnen zich ondermijnende activiteiten voordoen. Uiteraard moeten we dat wel goed motiveren. Wat is de noodzaak? Hoe zit het vergunningstelsel eruit?’

Risico op waterbedeffect
Er komt ook een overgangsperiode, zodat bedrijven de kans krijgen om een vergunning aan te vragen. ‘We denken aan een termijn van drie maanden. Vanaf begin 2020 kunnen we dan handhaven op de naleving en op bezit van een vergunning.’ Koops bevestigt dat er een risico is dat het waterbedeffect meteen optreedt. ‘Maar we zullen handhaven op bedrijven die zich niet aan vergunningsvoorschriften houden. De praktijk moet dan uitwijzen of een bedrijf onder de vergunningplicht valt. We voelen ons als Zaanstad in ieder geval niet alleen verantwoordelijk om wat te doen aan misstanden binnen onze eigen gemeentegrenzen, maar ook aan de in Zaanstad gevestigde bedrijven die elders in het land problemen veroorzaken.’